است كه مجرى را از بول پاك مىكند يعنى اگر آب مشكوكى بعد از آن خارج شود ، پاك است و وضو را هم باطل نمىكند ، امّا اگر استبراء نكرده بايد وضو را اعاده كند و محلّ را بشويد . فائدهء استبراء از منى اين است كه اگر رطوبت مشكوكى از او خارج شود و نداند منى است يا يكى از آبهاى پاك ، غسل ندارد ، و اگر استبراء نكند و احتمال دهد ذرّات منى در مجرى باقى بوده و همراه بول يا رطوبت ديگرى خارج شده بايد دوباره غسل كند .
< صفحة فارغة > [ مسأله 74 اگر انسان شك كند استبراء كرده يا نه ] < / صفحة فارغة > مسأله 74 اگر انسان شك كند استبراء كرده يا نه ، ( 1 ) و رطوبتى از او بيرون آيد كه نداند پاك است يا نه ، نجس مىباشد . و چنانچه وضو گرفته باشد باطل مىشود ، ولى اگر شك كند استبرائى كه كرده درست بوده يا نه ، و رطوبتى از او بيرون آيد كه نداند پاك است يا نه ، پاك مىباشد ؛ وضو را هم باطل نمىكند . ( 1 ) مكارم : بايد از رطوبتهاى مشكوك اجتناب كند امّا اگر استبراء كرده ولى نمىداند درست بوده يا نه ، اعتناء به شك نمىكند . [ پايان مسأله ] زنجانى : مسأله اگر رطوبتى از انسان بيرون بيايد كه نداند پاك است يا نه ، چنانچه استبراء نكرده باشد يا شك كند كه استبراء كرده يا نه ، آن رطوبت نجس مىباشد ، و چنانچه وضو گرفته باشد باطل مىشود ، ولى اگر شك كند كه استبرائى كه كرده درست بوده يا نه ، در صورتى كه مسأله را مىدانسته و احتمال مىدهد كه در هنگام استبراء به شرائط صحّت آن توجه داشته ، رطوبت خارج شده پاك مىباشد و وضو را هم باطل نمىكند و در غير اين صورت ، نجس بوده و وضو را هم باطل مىكند .
< صفحة فارغة > [ مسأله 75 كسى كه استبراء نكرده است ] < / صفحة فارغة > مسأله 75 كسى كه استبراء نكرده اگر به واسطهء آن كه مدتى از بول كردن او گذشته ، يقين كند ( 1 ) بول در مجرى نمانده است ( 2 ) و رطوبتى ببيند و شك كند پاك است يا نه ، آن رطوبت پاك مىباشد ، وضو را هم باطل نمىكند . اين مسأله در رسالهء آيت الله مكارم نيست ( 1 ) گلپايگانى ، صافى : يا اطمينان حاصل كند . . سيستانى : اطمينان كند . . ( 2 ) زنجانى : كسى كه استبراء نكرده يا شك كند كه استبراء كرده يا نه ، اگر به جهتى ، مانند آن كه مدتى از بول كردن او گذشته ، يقين كند از آن بول ، در مجرى نمانده است . .
< صفحة فارغة > [ مسأله 76 اگر انسان بعد از بول استبراء كند ] < / صفحة فارغة > مسأله 76 اگر انسان بعد از بول استبراء كند و وضو بگيرد ، چنانچه بعد از وضو رطوبتى ببيند كه بداند يا بول است يا منى ( 1 ) ، واجب است احتياطاً غسل كند ، وضو هم بگيرد ( 2 ) . ولى اگر وضو نگرفته باشد فقط گرفتن وضو كافى است . ( 1 ) زنجانى : نداند بول است يا منى . . ( 2 ) تبريزى : لازم است وضو بگيرد و بنا بر احتياط مستحبّ غسل كند . .
< صفحة فارغة > [ مسأله 77 براى زن استبراء از بول نيست ] < / صفحة فارغة > مسأله 77 براى زن استبراء از بول نيست و اگر رطوبتى ببيند و شك كند پاك است يا نه ، ( 1 ) پاك مىباشد ، وضو و غسل او را هم باطل نمىكند . ( 1 ) خوئى ، تبريزى ، سيستانى : شك كند بول است يا نه . .

64