إسم الكتاب : توضيح المسائل مراجع ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 988)

< صفحة فارغة > [ مسأله 1069 كسى كه هيچ نمىتواند خم شود ] < / صفحة فارغة > مسأله 1069 كسى كه هيچ نمىتواند خم شود بايد براى سجده بنشيند و با سر اشاره كند و اگر نتواند بايد با چشمها اشاره نمايد و در هر دو صورت احتياط واجب آن است كه اگر مىتواند به قدرى مهر را بلند كند كه پيشانى را بر آن بگذارد ( 1 ) ( و اگر نمىتواند احتياط مستحب آن است كه مهر را بلند كند و به پيشانى بگذارد ( 2 ) ) و اگر با سر يا چشمها هم نمىتواند اشاره كند بايد در قلب نيت سجده كند و بنا بر احتياط واجب با دست و مانند آن براى سجده اشاره نمايد . ( 1 ) فاضل : در هر دو صورت احتياط آن است كه اگر مىتواند مهر را بلند كند و بر پيشانى بگذارد . . ( 2 ) گلپايگانى ، صافى : در هر دو صورت احتياط واجب آن است كه اگر مىتواند مهر را بلند كند و پيشانى را بر آن بگذارد و اگر ممكن نيست مهر را به پيشانى بگذارد . .
[ قسمت داخل پرانتز در رساله آيات عظام : اراكى و فاضل نيست ] خوئى ، تبريزى : مسأله كسى كه هيچ نمىتواند سجده نمايد بايد براى سجده با سر اشاره كند و اگر نتواند بايد با چشمها اشاره نمايد و اگر با چشمها هم نمىتواند اشاره كند بنا بر احتياط مستحب با دست و مانند آن براى سجده اشاره كند و در قلب نيز نيّت سجده نمايد .
سيستانى : و مقدارى كه مىتواند خم شود بر آن سجده صدق نمىكند . .
سيستانى : بايد در قلب نيت سجده كند و بنا بر احتياط لازم با دست و مانند آن براى سجده اشاره كند و ذكر واجب را بگويد .
بهجت : مسأله كسى كه هيچ نمىتواند خم شود براى سجده بايد سر را به قصد سجده خم كند و براى برخاستن از سجده ، سر را بلند كند و اگر اين هم ممكن نشد ، به قصد سجده چشم را مىبندد و به قصد برخاستن ، چشم را باز مىكند و لازم نيست در اين صورت بقيهء اعضاء يعنى كف دست و زانو و انگشت بزرگ پا روى زمين باشد . گر چه اين كار در صورت امكان موافق احتياط است .
زنجانى : مسأله كسى كه هيچ نمىتواند سجده كند بايد در حالى كه در قلب نيت سجده مىكند با سر اشاره كند و كافى است و اگر ممكن نباشد بنا بر احتياط با چشمها اشاره كند و پس از بر طرف شدن عذر نماز را دوباره بخواند ؛ و اگر اشاره نيز ممكن نباشد ، سجده واجب نيست و بنا بر احتياط واجب نماز را بدون سجده بخواند و بعد از بر طرف شدن عذر اعاده كند و احتياط مستحب آن است كه در حال نماز به نيت سجده با دست اشاره كند و ذكر نيز بگويد .
مكارم : مسأله هر گاه نتواند خم شود بايد با سر اشاره كند و الَّا با چشمها اشاره مىنمايد يعنى آن را به قصد سجده مىبندد و به نيّت سر برداشتن باز مىكند و در هر صورت احتياط واجب آن است كه مهر را بلند كند و بر پيشانى بگذارد ، اگر هيچ يك از اينها را نتواند احتياط اين است كه در قلبش نيّت سجده كند .
< صفحة فارغة > [ مسأله 1070 كسى كه نمىتواند بنشيند ، بايد ايستاده نيت سجده كند ] < / صفحة فارغة > مسأله 1070 كسى كه نمىتواند بنشيند ، بايد ايستاده نيت سجده كند و چنانچه مىتواند ، براى سجده با سر اشاره كند و اگر نمىتواند ، با چشمها اشاره نمايد ( 1 ) و اگر

581