ركن نباشد ، مثلًا موقع گفتن * ( " الله الصَّمَدُ " شك كند كه * ( " قُلْ هُوَ الله أَحَدٌ " را درست گفته يا نه ، باز هم مىتواند به شك خود اعتنا نكند ( 3 ) ولى اگر احتياطاً آن آيه يا كلمه را به طور صحيح بگويد اشكال ندارد و اگر چند مرتبه هم شك كند ، مىتواند چند بار بگويد امّا اگر به وسواس برسد و باز هم بگويد ، بنا بر احتياط واجب بايد نمازش را دوباره بخواند . ( 1 ) فاضل : بنا بر احتياط واجب بايد . . اين مسأله ، در رسالهء آيت الله بهجت نيست ( 2 ) زنجانى : و اگر در ركوع يا بعد از آن شك كند كه فلان كلمه از حمد را درست گفته يا نه ، بايد به شك خود اعتنا نكند ؛ و اگر پيش از ركوع باشد ولى به چيزى كه بعد از آن است مشغول شده ؛ مثلًا موقع خواندن سوره شك كند كه حمد را صحيح خوانده يا نه ، يا موقع خواندن * ( " اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ " شك كند كه * ( " إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ " را صحيح خوانده ، بنا بر احتياط واجب بايد قسمت خوانده شده را به طور صحيح به قصد قربت مطلقه تكرار كند ، و اگر چند مرتبه هم شك كند ، وظيفهاش همين است ؛ اما اگر به حد وسواس برسد نبايد به شك خود اعتنا كند و چنانچه بتواند به وسواس خود عمل نكند و با اين حال با علم به مسأله يا شك در آن ، باز هم آن قسمت را تكرار كند نمازش را بايد دوباره بخواند . ( 3 ) اراكى : ولى احتياط مستحب است آن آيه و كلمه را به طور صحيح بگويد . [ پايان مسأله ] گلپايگانى ، صافى : مسأله هر گاه بعد از تمام شدن آيه يا كلمهاى شكّ كند كه آن را درست گفته يا نه ، تا داخل در ركن بعد نشده مىتواند برگردد و احتياطاً آن آيه يا كلمه را به طور صحيح بگويد ولى اگر جزءِ بعدى ركن باشد ، مثلًا در ركوع شكّ كند كه سوره را درست خوانده يا نه ، نمىتواند برگردد و بايد به شكّ خود اعتناء نكند . خوئى ، تبريزى : مسأله هر گاه شك كند كه آيه يا كلمهاى را درست گفته يا نه مثلًا شكّ كند كه * ( " قُلْ هُوَ الله أَحَدٌ " را درست گفته يا نه ، مىتواند به شكّ خود اعتناء نكند ولى اگر احتياطاً آن آيه يا كلمه را دوباره به طور صحيح بگويد ، اشكال ندارد و اگر چند مرتبه هم شكّ كند مىتواند چند بار بگويد امّا اگر به وسواس برسد و باز هم بگويد ، بنا بر احتياط مستحبّ نمازش را دوباره بخواند . سيستانى : اگر به وسواس برسد بهتر است تكرار نكند . مكارم : مسأله هر گاه در آيه و يا ذكرى از نماز شكّ كند ، بايد آن را تكرار كند تا صحيح بگويد ، امّا اگر به حدّ وسواس برسد ، بايد اعتناء نكند و اگر اعتناء كند نمازش اشكال دارد و بنا بر احتياط واجب بايد دوباره بخواند . < صفحة فارغة > [ مسأله 1017 مستحب است در ركعت اول پيش از خواندن حمد ] < / صفحة فارغة > مسأله 1017 مستحب است در ركعت اول ، پيش از خواندن حمد بگويد ( 1 ) : " اعُوذُ بِالله مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجيمِ " و در ركعت اوّل و دوّم نماز ظهر و عصر " بسم الله " را بلند بگويد ( 2 ) و حمد و سوره را شمرده بخواند ( 3 ) و در آخر هر آيه وقف كند يعنى آن را به آيهء بعد نچسباند و در حال خواندن حمد و سوره به معناى آيه توجه داشته باشد . و اگر نماز را به جماعت مىخواند ، بعد از تمام شدن حمد امام و اگر فرادى مىخواند ، بعد از آن كه