( 2 ) سيستانى : احتياط مستحبّ . . زنجانى : احتياط . . ( 3 ) گلپايگانى ، صافى ، زنجانى : بقيه مسأله ذكر نشده .
خوئى ، تبريزى : اگر نجس شود ، بر طرف كردن آن لازم نيست مگر در صورتى كه بقاءِ نجاست ، موجب هتك مسجد باشد .
سيستانى : اگر نجس شود ، بر طرف كردن آن لازم نيست ولى اگر نجس كردن طرف بيرون ديوار موجب هتك مسجد باشد البتّه حرام است و بر طرف كردن آن مقدارى كه رافع هتك باشد لازم است . ( 4 ) بهجت : و بنا بر احوط ، كافر نبايد وارد مساجد مسلمين شود .
< صفحة فارغة > [ مسأله 901 اگر نتواند مسجد را تطهير نمايد ] < / صفحة فارغة > مسأله 901 اگر نتواند مسجد را تطهير نمايد ( 1 ) ، يا كمك لازم داشته باشد و پيدا نكند ، تطهير مسجد بر او واجب نيست ( 2 ) ، ولى اگر بىاحترامى به مسجد باشد بنا بر احتياط واجب ، بايد به كسى كه مىتواند تطهير كند اطلاع دهد . اين مسأله ، در رسالهء آيت الله بهجت نيست ( 1 ) مكارم : مثل اين كه مسافر و در حال عبور باشد ، يا احتياج به كمك دارد و پيدا نكند احتياط واجب آن است كه به ديگران كه مىتوانند تطهير كنند اطَّلاع دهد . ( 2 ) اراكى ، خوئى ، گلپايگانى ، صافى : ولى بنا بر احتياط واجب بايد به كسى كه مىتواند تطهير كند اطَّلاع دهد .
زنجانى ، تبريزى : ولى بايد ( تبريزى : بنا بر احتياط واجب ) به كسى كه احتمال مىدهد آن را تطهير مىكند اطلاع دهد . فاضل : ولى بايد به كسى كه مىتواند تطهير كند اطلاع دهد .
سيستانى : ولى چنانچه بداند كه اگر به ديگرى اطَّلاع دهد اين كار انجام مىگيرد اگر باقى گذاشتن نجاست موجب هتك باشد بايد به او اطلاع دهد .
مسائل اختصاصى بهجت : مسأله 742 بنا بر اظهر در قرار دادن مكانى به عنوان مسجد ، صيغهء وقف لازم نيست بلكه هر عملى كه دلالت بر آن كند كافى است ، اگر چه به كار بردن لفظ در ايجاب آن ، و تلفّظ به وقفيّت به عنوان مسجديّت أحوط است و همچنين در قبول متولى يا حاكم شرع ؛ و أظهر اعتبار قصد قربت است در وقف مسجد ؛ و كافى است كه با نيّت و اراده بگويد : " جَعَلْتُه مَسْجِداً لله " و مسجديّت را اعلام كند ، به معنايى كه در عرف مسلمين معمول است ( در مقابل مسجد به معناى لغوى ) ؛ و در قبضش كافى است يك نفر كه نمازش محكوم به صحّت باشد با اذن واقف در آنجا نماز بخواند ؛ و اقرب ترتيب آثار مسجديّت است بر مساجد مخالفين ، در صورتى كه محكوم به كفر نباشند ؛ و كليساها و كنيسه ها در جهت حصول تقرب مانند مساجد مخالفين است ولى در ساير جهات محل تأمل است .
بهجت : مسأله 744 گذاشتن لباس نجس و ساير چيزهاى نجس و متنجس در مسجد ، در صورتى كه نجاست آن به مسجد سرايت نكند و موجب بىاحترامى به آن نباشد ، مانعى ندارد .
مكارم : مسأله 824 هر گاه مسجد نجس شود بر همه لازم است كه به طور واجب كفايى

502