إسم الكتاب : توضيح المسائل مراجع ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 988)
از آرامش بدن او باشد و اگر به واسطهء تنگى وقت يا جهت ديگر ناچار باشد در چنين جايى مانند بعضى از انواع اتومبيل و كشتى و قطار نماز بخواند به قدرى كه ممكن است بايد استقرار و قبله را رعايت نمايد و اگر آنها از قبله به طرف ديگر حركت كنند به طرف قبله برگردد و اگر رعايت استقبال قبله دقيقاً ممكن نباشد سعى كند كه اختلاف كمتر از ( 90 ) درجه باشد و اگر اين هم ممكن نباشد در تكبيرة الاحرام فقط رعايت قبله را بكند و اگر اين هم ميسّر نباشد رعايت قبله لازم نيست . زنجانى : شرط دوم استقرار است يعنى : مكان نمازگزار بايد بىتكان باشد . اگر به واسطهء تنگى وقت يا جهت ديگر ناچار باشد در جايى كه تكان دارد ؛ مانند اتومبيل و كشتى و ترن ، نماز بخواند ، به قدرى كه ممكن است بايد استقرار و قبله را رعايت نمايد ، و اگر وسيله نقليه از قبله به طرف ديگر حركت كند ، به طرف قبله برگردد . مكارم : شرط دوّم " استقرار " : اگر مكان نمازگزار متحرّك باشد به طورى كه نتواند كارهاى نماز را به طور عادّى انجام دهد نماز او باطل است . بنا بر اين نماز خواندن در كشتى و قطار و مانند آن اگر بتواند كارهاى نماز را صحيح انجام دهد اشكال ندارد و اگر از جهت تنگى وقت يا ضرورت ديگرى ناچار باشد نماز را در كشتى و اتومبيل و مانند آن بخواند و قبله دائماً در حال تغيير باشد ، بايد تا آنجا كه مىتواند به طرف قبله برگردد و در حال برگشتن به سوى قبله چيزى نخواند . < صفحة فارغة > [ مسأله 881 نماز خواندن در اتومبيل و كشتى و ترن ] < / صفحة فارغة > مسأله 881 نماز خواندن در اتومبيل و كشتى و ترن و مانند اينها ، وقتى ايستادهاند ( 1 ) مانعى ندارد ( 2 ) . اين مسأله ، در رسالهء آيت الله بهجت نيست ( 1 ) زنجانى : وقتى كه تكان ندارند . . ( 2 ) سيستانى : و همچنين در وقتى كه حركت مىكنند چنانچه به حدّى تكان نداشته باشند كه مانع از آرامش بدن نمازگزار شود . مكارم : رجوع كنيد به ذيل مسأله 880 . فاضل : مسأله نماز خواندن در وسائل نقليهاى كه موجب حركت و تكان خوردن انسان نمىشود و انسان در آن وسائل آرامش دارد ؛ مثل كشتى ، هواپيما و قطار با رعايت شرايط نماز ، مثل قبله ، اشكال ندارد ولى اگر عرفاً با استقرار و طمأنينه منافات داشته باشد مثل قايق و ماشين سوارى صحيح نيست مگر در حال ضرورت و تنگى وقت . < صفحة فارغة > [ مسأله 882 نماز روى خرمن گندم و جو ] < / صفحة فارغة > مسأله 882 روى خرمن گندم و جو و مانند اينها كه نمىشود بىحركت ماند ( 1 ) نماز باطل است . اين مسأله ، در رسالهء آيت الله بهجت نيست ( 1 ) زنجانى : نمىشود بى تكان ماند . . فاضل : مسأله نماز روى خرمن گندم و جو و تپّهاى از رمل و مانند اينها كه نمىشود استقرار پيدا كرد باطل است امّا اگر حركت كم باشد كه بتوان واجبات نماز را انجام داد و شرايط ديگر را رعايت كرد مانع ندارد . مكارم : مسأله روى خرمن گندم و جو و مانند اينها كه مقدارى حركت دارد نماز خواندن جايز است به شرط اين كه بتوان واجبات نماز را انجام داد .