گلپايگانى ، صافى : مسأله كسى كه مىخواهد نماز بخواند ، اگر براى پوشاندن خود حتى برگ درخت و علف نداشته باشد و يا گودالى هم كه در آن بايستد ، پيدا نكند و احتمال ندهد كه تا آخر وقت چيزى پيدا كند كه خود را با آن به پوشاند ، در صورتى كه احتمال بدهد كه ناظر محترم او را مىبيند ، نشسته نماز بخواند و براى ركوع و سجود به قدرى خم شود كه عورتش پيدا نباشد و براى سجود كمى بيشتر از ركوع خم شود و مُهر را بالا بياورد و پيشانى را بر آن بگذارد و اگر اطمينان دارد كه ناظر محترم او را نمىبيند ، احتياط آن است كه دو نماز ايستاده بخواند و موقعى كه ايستاده است ، قُبُل خود را با دست به پوشاند و در يكى از آن دو نماز ، ركوع و سجود را به جا آورد و در ديگرى به جاى ركوع و سجود با سر اشاره نمايد ، ( گلپايگانى : اگر چه بنا بر اقوى مىتواند اكتفاء كند به نماز با اشارهء سر در ركوع و سجود ) و اگر گودالى هست كه بتواند در آن بايستد ، بايد نماز مُختار بخواند .
زنجانى : مسأله كسى كه مىخواهد نماز بخواند ، اگر براى پوشاندن خود حتى برگ درخت و علف و گِل و لجن و مانند آن پيدا نكند و تا آخر وقت هم چيزى پيدا نكند كه خود را با آن به پوشاند ، در صورتى كه احتمال بدهد كه كسى كه پوشاندن عورت از او واجب است او را ببيند ، بايد نشسته نماز بخواند ، و چنانچه كسى او را از پشت سر مىبيند ركوع و سجود را با اشاره به جا آورد ، و اگر كسى او را از پشت سر نبيند ركوع و سجود را به طور معمولى به جا آورد ؛ و در صورتى كه اصلًا احتمال ندهد كه كسى كه پوشاندن عورت از او واجب است او را ببيند ، بايد ايستاده نماز بخواند و ركوع و سجود را با اشاره به جا آورد .
سيستانى : مسأله كسى كه مىخواهد نماز بخواند ، اگر براى پوشاندن خود حتى برگ درخت و علف و گِل و لجن نداشته باشد و مأيوس باشد كه تا آخر وقت چيزى پيدا كند كه خود را با آن به پوشاند ، در صورتى كه اطمينان دارد كسى كه ستر عورت از او واجب است نمىبيند ، ايستاده و با ركوع و سجود اختيارى نماز بخواند و چنانچه احتمال دهد كه ناظر محترم او را مىبيند ، بايد به طورى نماز بخواند كه عورت او نمايان نباشد مثل اين كه نشسته نماز بخواند و اگر براى اين كه خودش را از ديدِ ناظر محترم نگاه دارد ، ناچار شود ايستادن و ركوع و سجود را ترك كند ، يعنى در هر سه حالت ديده مىشود ، بنشيند و ركوع و سجود را با اشاره انجام دهد و اگر يكى از اين سه چيز را فقط ناچار است ترك كند ، همان را ترك كند ؛ پس اگر مىتواند بايستد و ركوع و سجود را با اشاره انجام دهد و اگر ايستادن موجب ديده شدن است ، بنشيند و ركوع و سجود را انجام دهد ، گر چه در اين صورت ، احتياط مستحب آن است كه جمع كند بين اين گونه نشستن و نماز ايستاده با اشاره به ركوع و سجود و احتياط لازم آن است كه شخص برهنه در حال نماز عورت خود را با بعضى از اعضاى بدن خود به پوشاند مثل دو ران در حال نشستن و دو دست در حال ايستاده .

446