خوئى ، تبريزى : چنانچه يادش بيايد كه نماز ظهر را خوانده بوده ، بايد نيت را به نماز عصر برگرداند و نماز را تمام كند .
سيستانى : چنانچه يادش بيايد كه نماز ظهر را خوانده بوده ، مىتواند نيت را به نماز عصر برگرداند و نماز را تمام كند در صورتى كه بعضى از اجزاء نماز را به نيّت ظهر نياورده باشد يا آن كه اگر آورده است به نيّت عصر تدارك كند ، ولى اگر آن جزء ركعت باشد نماز او در هر صورت باطل است و همچنين اگر ركوع يا دو سجده از يك ركعت باشد نماز بنا بر احتياط لازم باطل است .
فاضل : و نماز را ادامه دهد و بعد متوجه شود كه نماز ظهر را خوانده است بايد نيت خود را به نماز عصر برگرداند و چنانچه مقدارى از نماز را كه به نيّت ظهر خوانده مشتمل به ركن بوده بايد نماز را تمام كند و دوباره نماز عصر را بخواند ، امّا اگر مشتمل بر ركن نبوده بايد آن قسمت را به نيّت عصر بخواند و نماز او صحيح است هر چند احتياط مستحب در اعاده آن است .
مكارم : رجوع كنيد به ذيل مسأله 756 .
زنجانى : مسأله اگر در بين نماز عصر اطمينان پيدا كند كه نماز ظهر را نخوانده است ، بايد نيت را به نماز ظهر برگرداند و نماز را تمام نمايد و چنانچه پس از برگرداندن نيت به نماز ظهر يادش بيايد كه نماز ظهر را خوانده بود ، در صورتى كه هيچ يك از اجزاء واجب را به نيت ظهر نخوانده باشد ، بايد نيت را به نماز عصر برگرداند و نماز را تمام كند ، و اگر برخى از اجزاء واجب را كه از قبيل ذكر خدا و قرآن باشد خوانده ، بنا بر احتياط آن اجزاء را دوباره به قصد قربت ؛ بدون نيت خصوص وجوب يا استحباب ، به جا آورده و نمازش را تمام كند ، و در غير اين دو صورت نماز را رجاءً به نيت عصر تمام كرده و دوباره آن را اعاده كند .
< صفحة فارغة > [ مسأله 758 اگر در بين نماز عصر شك كند كه نماز ظهر را خوانده ] < / صفحة فارغة > مسأله 758 اگر در بين نماز عصر شك كند كه نماز ظهر را خوانده يا نه بايد نيّت را به نماز ظهر برگرداند ( 1 ) . ولى اگر وقت به قدرى كم است كه بعد از تمام شدن نماز ، مغرب مىشود ( 2 ) بايد به نيّت نماز عصر ، نماز را تمام كند و نماز ظهرش قضا ندارد ( 3 ) . ( 1 ) مكارم : بايد به همان دستور كه در مسألهء قبل [ ( 756 ) ] گفته شد عمل كند ، يعنى نيّت را به ظهر برگرداند و بعداً عصر را بخواند ، همچنين اگر در وسط نماز عشا شكّ كند كه نماز مغرب را خوانده يا نه ، بايد به دستور گذشته عمل كند .
زنجانى : بعيد نيست بتواند نماز را به نيت عصر تمام كرده ، نيازى به خواندن نماز ظهر نيست ؛ هر چند در وسعت وقت ، بنا بر احتياط مستحب نماز را به قصد ما في الذمّه تمام كرده ، پس از آن رجاءً چهار ركعت ( يا دو ركعت در مورد مسافر ) بدون نيت ظهر يا عصر به جا آورد .
سيستانى : بايد نماز را به نيّت عصر تمام كند و بعداً نماز ظهر را به جا آورد ولى اگر وقت به قدرى كم است كه بعد از تمام شدن نماز ، آفتاب غروب مىكند و براى يك ركعت نماز هم وقت باقى نمانده لازم نيست كه نماز ظهر را قضا كند . ( 2 ) خوئى ، تبريزى : اگر وقت به قدرى كم است كه بعد از تمام شدن نماز ، آفتاب غروب

422