سيستانى : مسأله اگر يقين نكند كه هر دو قسمت يعنى سر و گردن و بدن را كاملًا غسل داده بايد براى آن كه يقين كند ، هر قسمتى را كه مىشويد مقدارى از قسمت ديگر را هم با آن قسمت بشويد .
< صفحة فارغة > [ مسأله 364 اگر بعد از غسل بفهمد جايى از بدن را نشسته ] < / صفحة فارغة > مسأله 364 اگر بعد از غسل بفهمد جايى از بدن را نشسته و نداند كجاى بدن است بايد دوباره غسل كند . ( 1 ) اين مسأله ، در رسالهء آيت الله مكارم نيست ( 1 ) خوئى ، تبريزى ، سيستانى : دوباره شستن سر لازم نيست و فقط هر جايى را از بدن كه احتمال مىدهد نشسته ، بايد بشويد .
زنجانى : مسأله اگر بعد از غسل بفهمد كه جايى را نشسته و نداند از بدن است يا سر و گردن بنا بر احتياط قسمتى از سر را كه احتمال مىدهد نشسته ، بشويد و سپس دوباره همهء بدن را بشويد .
< صفحة فارغة > [ مسأله 365 اگر بعد از غسل بفهمد مقدارى از بدن را نشسته ] < / صفحة فارغة > مسأله 365 اگر بعد از غسل بفهمد مقدارى از بدن را نشسته ( 1 ) ، چنانچه از طرف چپ باشد ، شستن همان مقدار كافى است . و اگر از طرف راست باشد بايد ( 2 ) بعد از شستن آن مقدار ، دوباره طرف چپ را بشويد . ( 3 ) و اگر از سر و گردن باشد بايد ( 4 ) بعد از شستن آن مقدار ، دوباره طرف راست و بعد طرف چپ را بشويد . ( 5 ) ( 1 ) بهجت : ولى هنوز چيزى كه وضو را باطل مىكند از او سر نزده است . . ( 2 ) خوئى ، سيستانى ، تبريزى ، زنجانى : احتياط مستحب آن است كه . .
مكارم : احتياط آن است كه . . ( 3 ) زنجانى : و اگر بفهمد مقدارى از سر و گردن را نشسته بايد بعد از شستن آن مقدار دوباره بدن را بشويد .
بهجت : بنا بر أظهر در اعتبار ترتيب سر با دو جانب و أحوط در ترتيب بين دو جانب و أظهر در عدم اعتبار ترتيب از بالا به پايين در حال نسيان . . ( 4 ) سيستانى : بنا بر احتياط واجب بايد . . ( 5 ) بهجت : و اگر در اثناء غسل چيزى كه وضو را باطل مىكند از او سر زده ، احتياط در اين است كه غسل را دو مرتبه به طور كامل انجام دهد و براى نماز و كارى كه براى آن وضو لازم است وضو بگيرد .
خوئى ، سيستانى : دوباره بدن را بشويد .
< صفحة فارغة > [ مسأله 366 اگر پيش از تمام شدن غسل ] < / صفحة فارغة > مسأله 366 اگر پيش از تمام شدن غسل ، در شستن مقدارى از طرف چپ شك كند ، شستن همان مقدار كافى است ( 1 ) . ولى اگر بعد از اشتغال به شستن طرف چپ در شستن طرف راست يا مقدارى از آن شك كند يا بعد از اشتغال به شستن طرف راست در شستن سر و گردن يا مقدارى از آن شك نمايد نبايد ( 2 ) اعتنا كند . اين مسأله در رساله آيت الله بهجت نيست ( 1 ) گلپايگانى ، صافى : ولى اگر در شستن مقدارى از طرف راست شكّ كند ، بايد بعد از شستن آن مقدار ، طرف چپ را هم بشويد و اگر در شستن مقدارى از سر و گردن شكّ كند ، بايد بعد از شستن آن ، دوباره طرف راست و طرف چپ را بشويد ، و اگر بعد از تمام شدن طرف چپ شكّ كند كه يكى از اعضاى سابق يا مقدارى از آن را شسته يا نه ، به آن شكّ اعتناء نكند .

217