خوئى ، تبريزى ، صافى ، زنجانى ، فاضل : چنانچه احتمال بدهد كه در حال وضو ملتفت بوده وضوى او صحيح است . [ پايان مسأله ] بهجت : در صورتى كه احتمال بدهد موقع وضو ملتفت و متوجه بوده و مانع را بر طرف كرده است وضوى او صحيح است . [ پايان مسأله ] < صفحة فارغة > [ مسأله 296 اگر در بعضى از اعضاى وضو مانعى باشد ] < / صفحة فارغة > مسأله 296 اگر در بعضى از اعضاى وضو مانعى باشد كه گاهى آب به خودى خود زير آن مىرسد و گاهى نمىرسد و انسان بعد از وضو شك كند كه آب زير آن رسيده يا نه ، چنانچه بداند موقع وضو ملتفت رسيدن آب به زير آن نبوده بايد دوباره وضو بگيرد . ( 1 ) اين مسأله ، در رسالهء آيت الله مكارم نيست ( 1 ) خوئى ، اراكى ، گلپايگانى ، تبريزى ، بهجت ، صافى : احتياط واجب ( سيستانى : احتياط مستحب ) آن است كه دوباره وضو بگيرد .
< صفحة فارغة > [ مسأله 297 اگر بعد از وضو چيزى كه مانع از رسيدن آب است ] < / صفحة فارغة > مسأله 297 اگر بعد از وضو چيزى كه مانع از رسيدن آب است در اعضاى وضو ببيند و نداند موقع وضو بوده يا بعد پيدا شده ، وضوى او صحيح است ( 1 ) ، ولى اگر بداند كه در وقت وضو ملتفت آن مانع نبوده ، احتياط واجب ( 2 ) آن است كه دوباره وضو بگيرد ( 3 ) . ( 1 ) زنجانى : مگر آن كه بداند كه در وقت وضو ملتفت آن مانع نبوده كه در اين صورت ، لازم است دوباره وضو بگيرد . ( 2 ) سيستانى : احتياط مستحبّ . . ( 3 ) فاضل : بايد دوباره وضو بگيرد .
مكارم : مسأله وجود انگشتر و دست بند و مانند آن اگر مانع رسيدن آب نباشد براى وضو ضررى ندارد و مىتواند آن را جابجا كند تا آب به زير آن برسد و شسته شود و اگر بعد از وضو ، انگشتر يا مانع ديگرى در دست ببيند و نداند موقع وضو بوده يا نه وضوى او صحيح است ، به شرط اين كه احتمال بدهد در حال وضو توجّه به اين امر داشته است .
< صفحة فارغة > [ مسأله 298 اگر بعد از وضو شك كند ] < / صفحة فارغة > مسأله 298 اگر بعد از وضو شك كند چيزى كه مانع رسيدن آب است در اعضاى وضو بوده يا نه ، وضو صحيح است . ( 1 ) ( 1 ) خوئى ، تبريزى ، زنجانى : چنانچه احتمال بدهد كه در حال وضو ملتفت بوده است وضو صحيح است .
گلپايگانى ، صافى : [ چنانچه ] احتمال بدهد كه در وقت وضو ملتفت بوده و اگر مانعى بوده بر طرف كرده وضويش صحيح است ولى اگر بداند كه وقت وضو ملتفت نبوده احتياط لازم آن است كه دوباره وضو بگيرد .
فاضل : [ چنانچه ] احتمال او از نظر عقلائى به جا باشد در صورتى كه احتمال التفات در حال وضو بدهد وضويش صحيح است . مكارم : رجوع كنيد به ذيل مسأله 297 .
مسأله اختصاصى مكارم : مسألهء 322 اگر بعد از فراغت وضو شكّ كند همهء كارهاى وضو را انجام داده يا نه ، يا شرايط در آن جمع بوده يا نه ، اعتنا نكند ، امّا اگر در حال وضو شكّ كند بايد به جا آورد .

178