گلپايگانى ، صافى : با علم به رضايت صاحبان آنها صحيح است هر چند علم به رضايت از وضو گرفتن كسانى كه در آنجاها ساكن نيستند و ممانعت نكردن صاحبان آنها ، حاصل شود .
زنجانى : در صورتى صحيح است كه از طريقى جواز آن ثابت شود ؛ مثل اين كه براى نوع افراد اطمينان به جواز حاصل شود مثلًا از اين راه كه معمولًا كسانى هم كه ساكن آنجاها نيستند از آنها وضو بگيرند . مكارم : رجوع كنيد به ذيل مسأله 269 .
مسأله اختصاصى مكارم : مسأله 290 هر گاه كسى محصّل مدرسه‌اى نيست ولى ميهمان محصلين است ، وضو گرفتن او در آن مدرسه اشكال ندارد ، به شرط اين كه پذيرفتن چنان ميهمانى بر خلاف شرايط وقف نباشد ، همچنين در مورد كسى كه ميهمان مسافران مسافر خانه و يا ساكنان تيمچه ها است .
< صفحة فارغة > [ مسأله 271 وضو گرفتن در نهرهاى بزرگ ] < / صفحة فارغة > مسأله 271 وضو گرفتن در نهرهاى بزرگ اگر چه انسان نداند كه صاحب آنها راضى است ، اشكال ندارد ولى اگر صاحب آنها از وضو گرفتن نهى كند ( 1 ) احتياط واجب آن است كه با آب آنها وضو نگيرند ( 2 ) . ( 1 ) خوئى : يا اين كه انسان بداند كه مالك راضى نيست يا اين كه مالك صغير يا مجنون باشد يا اين كه آن نهرها در تصرّف غاصب باشند ، در تمام اين چند صورت وضو گرفتن با آب آنها جايز نيست و امّا نهرهايى كه در دهات و مانند دهات ، سيرهء مردم بر استفادهء از آنها جارى است ، وضو گرفتن و ساير استفاده ها از آنها اشكال ندارد اگر چه مالك آنها صغير يا مجنون باشد و نيز مالك آنها حقّ منع استفاده مردم را ندارد . ( 2 ) تبريزى : بعيد نيست اگر صاحب آنها از وضو گرفتن نهى كند يا اين كه انسان بداند كه مالك راضى نيست يا اين كه مالك ، صغير يا مجنون باشد يا اين كه آن نهرها در تصرّف غاصب باشند در تمام اين چند صورت وضو گرفتن با آب آنها باز جايز باشد .
بهجت : در صورتى كه سيره و روش مسلمين استفاده از آن آبها باشد وضو صحيح و گر نه باطل است .
زنجانى : مسأله وضو گرفتن در نهرهاى بزرگ جايز و صحيح است ، هر چند مالك آنها از وضو گرفتن در آنها نهى كند ، يا اين كه انسان بداند كه راضى نيست ، يا اين كه مالك آنها صغير يا مجنون باشد ؛ ولى احتياط مستحب آن است كه در اين چند صورت از آنها وضو گرفته نشود ؛ ولى غاصب نمىتواند در آب غصبى وضو بگيرد ، همچنين كسانى مانند همسر و فرزندان و مهمانهاى غاصب كه به حساب او در اين آب تصرف مىكنند .
مكارم : مسأله وضو گرفتن از نهرهاى بزرگ و كوچك جايز است ، هر چند انسان نداند صاحبان آنها راضى هستند ، امّا اگر صاحب آنها از وضو گرفتن صريحاً نهى كند احتياط واجب ترك است و اگر مجراى نهر را بدون اجازهء صاحبش تغيير داده‌اند احتياط آن است كه از آن وضو نگيرند .
سيستانى : مسأله وضو گرفتن از نهرهايى كه بناى عقلا بر جواز تصرف در آنها است بدون اجازهء مالك چه بزرگ باشد چه كوچك اگر چه انسان نداند كه صاحب آنها راضى است ، اشكال

166