( مسأله 2293 ) اگر گندم ، يا چيزى مانند آن را بطور قرض ربائى بگيرد و با آن زراعت كند حاصلى كه از آن بدست مىآيد مالك مىشود و مىتواند تصرف كند .
( مسأله 2294 ) اگر لباسى را بخرد و بعدا از پولى كه به قرض ربائى گرفته ، يا از پول حلالى كه مخلوط با ربا است به صاحب لباس بدهد پوشيدن آن لباس و نماز خواندن با آن اشكال ندارد . ولى اگر به فروشنده بگويد كه اين لباس را با اين پول مىخرم پوشيدن آن لباس در صورت مخلوط بودن با ربا حرام است ، و نماز هم با آن به تفصيلى كه در لباس نماز گزار بيان شده باطل است .
( مسأله 2295 ) اگر انسان مقدارى پول به تاجر بدهد كه در شهر ديگر از طرف او كمتر بگيرد ، اشكال ندارد و اين را صرف برات مىگويند .
( مسأله 2296 ) اگر مقدارى پول به كسى بدهد كه بعد از چند روز در شهر ديگر زيادتر بگيرد ، مثلا نهصد و نود تومان بدهد كه بعد از ده روز در شهر ديگر هزار تومان بگيرد ربا و حرام است ، ولى اگر كسى كه زيادى را مىگيرد در مقابل زيادى جنس بدهد ، يا عملى انجام دهد در صورتى كه شرط در ضمن قرض نباشد اشكال ندارد . و اما در اسكناسهاى معمولى كه از قسم شمردنيها است ريال ايرانى را به دينار عراقى بفروشد كه خريدار دينار عراقى را در شهر ديگر بدهد و قيمت دينارها در آن شهر زيادتر از ريالى باشد كه به او داده عيبى ندارد .
( مسأله 2297 ) اگر كسى از ديگرى طلبى دارد كه از جنس طلا و نقره يا كشيمنى و پيمانه‌اى نيست مىتواند آن را به شخص بدهكار يا ديگرى به كمتر فروخته ووجه آن را نقدا بگيرد ، بنابر اين در زمان حاضر برات يا سفته‌هائى كه طلبكار از بدهكار گرفته است مىتواند آنها را به بانك يا به شخص ديگر به كمتر از طلب خود - كه در عرف آن را نزول كردن گويند - بفروشد و باقى وجه را نقدا بگيرد . زيرا كه اسكناسهاى معمولى با وزن و پيمانه معامله نمىشود .

402