( مسأله 2189 ) اگر اجير با انسان شرط كند كه فقط براى خود انسان كار كند ، نمىشود او را به ديگرى اجاره داد مگر به نحوى كه در مسأله قبلى گذشت . و اگر شرط نكند ، چنانچه او را به چيزى كه اجرت او قرار داده اجاره دهد ، بايد زيادتر نگيرد و اگر به چيز ديگرى اجاره دهد ، مىتواند زيادتر بگيرد . و همچنين است اگر خودش اجير كسى شود و براى انجام آن عمل شخص ديگرى را به كمتر اجاره نمايد . ولى اگر مقدارى از آن عمل را خودش انجام داده باشد مىتواند ديگرى را به كمتر اجاره نمايد .
( مسأله 2190 ) اگر غير خانه و دكان و اطاق و اجير ، چيز ديگر مثلا زمين را اجاره كند و مالك با او شرط نكند كه فقط خودش از آن استفاده نمايد ، اگر چه بيشتر از مقدارى كه اجاره كرده آن را اجاره دهد اشكال ندارد .
( مسأله 2191 ) اگر خانه يا دكانى را مثلا يك ساله به صد تومان اجاره كند و از نصف آن خودش استفاده نمايد . مىتواند نصف ديگر آن را به صد تومان اجاره دهد ، ولى اگر بخواهد نصف آن را به زيادتر از مقدارى كه اجاره كرده مثلا به صد و بيست تومان اجاره دهد ، بايد در آن ، كارى مانند تعمير انجام داده باشد .
شرائط مالى كه آن را اجاره مىدهند ( مسأله 2192 ) مالى را كه اجاره مىدهند چند شرط دارد : ( اول ) آن كه معين باشد ، پس اگر بگويد يكى از خانه‌هاى خود را اجاره دادم درست نيست . ( دوم ) مستأجر آن را ببيند ، يا كسى كه آن را اجاره مىدهد طورى خصوصيات آن را بگويد كه كاملا معلوم باشد . ( سوم ) تحويل دادن آن ممكن باشد پس اجاره دادن اسبى كه فرار كرده ، باطل است . ( چهارم ) آن كه استفاده از آن مال منجر به اتلاف و از بين بردنش نشود ، پس اجاره دادن نان و ميوه و خوردنيهاى ديگر صحيح نيست . ( پنجم ) استفاده‌اى كه مال را براى آن ، اجاره داده‌اند ، ممكن باشد ، پس اجاره دادن زمين

382