طرفى در انجيل يوحنا باب هفدهم آيه سه ، مى گويد : " و حيات جاودانى اين است كه تو را خداى واحد حقيقى و عيسى مسيح را كه فرستادى بشناسند . " از اين رو كه اصل مسلم نزد آنان اعتقاد به اقانيم ثلاثة است ، و چون در انجيل يوحنا خدا به وحدت حقيقى وصف شده ، چاره نديدند ، همچنان كه در رسالهء اول يوحنا ذكر شده " كه هر سه يك هستند " بين توحيد و تثليث جمع كنند ، و بگويند ممتازند حقيقة و متحدند حقيقة .
و اين عقيده به دلايلى باطل است كه به بعضى از آنها اشاره مىشود :
1 - مراتب اعداد - مانند يك و سه - ضدين هستند ، و اجتماع ضدين محال است ، چگونه ممكن است يك سه باشد و در عين حال هر سه يك باشند .
2 - عقيده ء به تثليث مستلزم اعتقاد به پنج خداست و همچنين تا غير متناهى بر عدد افزوده مى شود - چنان كه در بحث توحيد گذشت - و بنابراين مسيحيان چاره ندارند به خدايان غير متناهى ايمان بياورند .
3 - تثليث مستلزم تركيب است و تركيب مستلزم احتياج به اجزاء و تركيب كننده ء اجزاء است .
4 - عقيده ء به تثليث مستلزم اتصاف خالق عدد به مخلوق است ، زيرا عدد و معدود هر دو مخلوقند ، و خداوند از معدود بودن حتى از وحدت عدديه منزه است ( لقد كفر الذين قالوا إن الله ثالث ثلثة و ما من إله إلا إله واحد وإن لم ينتهوا عما يقولون ليمسن الذين كفروا منهم عذاب أليم ) . ( 1 ) و آنان عيسى را به صراحت فرزند خدا خواندند ، ولى قرآن فرمود : ( ما المسيح ابن مريم إلا رسول قد خلت من قبله الرسل وأمه صديقة كانايأ كلان الطعام انظر كيف نبين لهم الايت ثم انظر أنى يؤفكون ) ( 2 ) ، وجملهء " كانا يأ كلان الطعام " اشاره به اين

1 . سوره ء مائده ، آيهء 73 ( همانا كفر ورزيدند آنان كه گفتند خدا سيمين سه تا است حال آن كه نيست خداوندى جز خداى يكتا ، و اگر دست بر ندارند از آنچه گويند هر آينه برسد البته آنان را كه كفر ورزيدند از ايشان عذابى دردناك ) 2 . سوره ء مائده ، آيهء 75 ( نيست مسيح پسر مريم جز پيغمبرى كه بگذشتند پيش از او پيغمبرانى ، و مادرش زنى است راستگو ، هستند آن دو كه طعام مى خوردند ، بنگر چگونه آيات را براى ايشان بيان كنيم ، سپس بنگر چگونه از حق برگردانده مى شوند )

71