معاملات و روابط اجتماعى دارد - روشن مى شود .
و به استثنايى بودن وجود آنان از جهت اشتراك با خلق و امتياز از خلق و آنچه بدان اشتراك و اختصاص دارند در جملهء " غير مشاركين للناس - على مشاركتهم لهم في الخلق والتركيب - في شيئ من احوالهم " اشاره شده است .
و در جملهء " صفوته من خلقه " به مصطفى بودن پيغمبر از ساير خلق توجه شده ، كه به آن خلقت تصفيه شده بتواند به مقام وساطت بين خالق و خلق نايل ، و رابط بين عالى و دانى باشد .
و به لطف كلمهء تعبير از خدا در جملهء " يعبرون عنه " منزلت پيغمبر را روشن مى كند ، كه او همچون زبان - كه بيانگر ما في الضمير است - مقاصد خداوند متعال را به خلق منتقل مى نمايد ، و اين منزلت لازم قداست و مستلزم عصمت پيغمبر است .
و در جملهء " يكون معه علم يدل على صدق مقالته وجواز عدالته " دليل لزوم معجزه را براى اثبات نبوت بيان فرموده ، و چون منشأ نبوت حكمت حكيم على الاطلاق وثمره ء آن هم حكمت است ( قال قد جئتكم بالحكمة ) ( 1 ) ، ( أدع إلى سبيل ربك بالحكمة ) ( 2 ) ، به امتياز حكمت نظرى و عملى انبيا عنايت شده ، كه آن مبتنى بر فكر ، و اين به مقتضاى " يعبرون عنه " و " و من عند الحكيم العليم " سراج منيرى است كه بدون احتياج به تعليم و تربيت بشرى به ارتباط به نور السموات و الارض روشن شده است ( يكاد زيتها يضى ء ولو لم تمسسه نار ) . ( 3 ) و با آن كه فرمود " حكماء مؤدبين بالحكمة " به فاصلهء كوتاهى فرمود " مؤيدين من عند الحكيم العليم بالحكمة " در جملهء اول تأديب به حكمت ، و در جملهء دوم تأييد به حكمت است ، و ارتباط حكمت انبيا و مكتب وحى از جهت حدوث وبقا به مقام عنديت حكيم عليم ، امتياز آن حكمت را از انديشهء بشرى در حد امتياز ما

1 . سوره ء زخرف ، آيهء 63 ( گفت هر آينه آمدم شما را به حكمت ) 2 . سوره ء نحل ، آيهء 125 ( دعوت كن به راه پروردگار خود به حكمت ) 3 . سوره ء نور ، آيهء 35 ( نزديك است روغنش بتابد و روشنى دهد و هر چند نرسد به او آتشى )

60