مسأله 2073 - سركشى كردن به خانهء ديگران و تجسس براى اطلاع از ترك معروف و فعل منكر جايز نيست .
مسأله 2074 - امر به معروف و نهى از منكر ، در مواردى كه براى امر كننده و نهى كننده موجب حرج و مشقت غير قابل تحمل از نظر عرف باشد ، واجب نيست ، مگر در امورى كه اهميت آنها در شرع مقدس به مرتبه اى باشد كه تكليف به آنها به واسطهء حرج رفع نشود ، مانند حفظ دين و نفوس مسلمين .
مسأله 2075 - بر هر مكلفى به مقتضاى فرمان خداوند متعال - ( يأيها الذين ءامنوا قوا انفسكم واهليكم نارا وقودها الناس والحجارة ) - ( اى كسانى كه ايمان آورده ايد ، نگهداريد خود را و اهل خود را از آتشى كه آتش افروز آن مردم و سنگ است ) ، واجب موكد است كه اهل خود را امر به معروف و نهى از منكر كند ، و به آنچه خود را به آن امر مى كند ، آنان را امر كند ، و از آنچه خود را نهى مى كند ، آنان را نهى نمايد .
مسأله 2076 - بر هر مكلفى واجب است كه به قلب خود ، از منكر كراهت داشته باشد ، هر چند نتواند از آن جلوگيرى نمايد .
و در مقام امر به معروف و نهى از منكر ، اول به اظهار كراهت قلبى ، هر چند به ترك معاشرت با تارك معروف و فاعل منكر ، و به وسيلهء زبان به موعظه و نصيحت ، و بيان ثواب معروف و عذاب منكر ، او را وادار به معروف نمايد ، و از منكر باز دارد .
و اگر اين دو اثر نكرد ، و جلوگيرى متوقف بر زدن بود ، بايد به گونه اى باشد كه موجب ديه و قصاص نشود ، و اگر نه ، چنانچه - مثلا - موجب به جراحتى شود ، در صورتى كه به عمد باشد ، مجروح مى تواند قصاص كند و اگر از روى خطا باشد ، مى تواند ديه بگيرد .
مسأله 2077 - وظيفهء آمر به معروف و ناهى از منكر آن است كه در امر به معروف و نهى از منكر غرض شارع مقدس را - كه ارشاد گمراه و اصلاح فاسد است - در نظر داشته باشد ، و اين مهم حاصل نمى شود ، مگر به آن كه مبتلا به گناه را مانند

573