برترى نمى طلبد ، و ايام عمرش را بيهوده از دست نمى دهد .
پس اين اول درجهء تقوى است كه خداوند تبارك و تعالى فرمود : ( تلك الدار الاخرة نجعلها للذين لا يريدون علوا في الارض ولا فسادا ) . ( 1 ) گفتم : يا ابا عبد الله مرا وصيت كن .
فرمود : تو را به نه چيز وصيت مى كنم و آنها وصيت من است براى كسانى كه مرادشان راه به سوى خداست ، و از خدا مى خواهم كه تو را براى عمل به آن موفق كند :
سه وصيت در رياضت نفس و سه وصيت در حلم و سه وصيت در علم است .
اما آن چه در رياضت است : بپرهيز از آن كه چيزى را كه اشتها ندارى بخورى ، كه مورث بله و حماقت است ، و جز هنگام گرسنگى نخورى ، و هرگاه خوردى حلال بخور و نام خدا را ببر ، وحديث پيغمبر ( صلى الله عليه وآله و سلم ) را به ياد آور كه فرمود : آدمى ظرفى را بدتر از شكم خود پر نكرده ، پس اگر چاره نبود ثلث آن براى خوردن و ثلث آن براى نوشيدن و ثلث آن براى نفس كشيدن باشد .
و اما آن وصيتها كه در حلم است : كسى كه به تو گفت : اگر يكى بگويى ده تا مى شنوى ، تو بگو : اگر ده تا بگويى يكى نخواهى شنيد ، و كسى كه ناسزا به تو بگويد ، پس به او بگو : اگر در آن چه مى گويى راستگويى از خدا مى خواهم مرا بيامرزد ، و اگر دروغگويى از خدا مى خواهم تو را بيامرزد ، و كسى كه به تو وعده ء فحش مى دهد تو به او وعده ء نصيحت بده .
و اما آن وصيتها كه در علم است : پس آن چه نمى دانى از دانايان بپرس ، و بپرهيز از آن كه از آنان به طريق تعنت و تجربه سؤال كنى ، و بپرهيز از آن كه در آنچه نمى دانى به رأى و گمان خود عمل كنى ، و تا آن جا كه ميسر است به احتياط عمل كن ، و از فتوا دادن بگريز آن چنان كه از شير مى گريزى ، و گردنت را پل قرار

1 . سوره ء قصص ، آيهء 83 ( آن خانهء آخرت است قرار مى دهيم آن را براى كسانى كه اراده نمى كنند بلندى و فساد را در زمين )

187