است ، و اگر طرف بيشتر شك نماز را باطل نمى كند - مثلا شك كند كه دو ركعت خوانده يا يك ركعت - به هر طرف شك عمل كند نمازش صحيح است .
مسأله 1202 - كم شدن ركن نافله را باطل مى كند ، ولى زياد شدن ركن در آن اشكال ندارد ، پس اگر يكى از كارهاى نافله را فراموش كند و موقعى يادش بيايد كه مشغول ركن بعد از آن شده ، بايد آن كار را انجام دهد ، و دوباره آن ركن را به جا آورد ، مثلا اگر در بين ركوع يادش بيايد كه سوره ء حمد را نخوانده ، بايد برگردد و حمد را بخواند و دوباره به ركوع رود .
مسأله 1203 - اگر در يكى از كارهاى نافله شك كند - خواه ركن باشد يا غير ركن - چنانچه محل آن نگذشته بايد به جا آورد ، و اگر محل آن گذشته به شك خود اعتنا نكند .
مسأله 1204 - اگر در نماز مستحبى دو ركعتى گمانش به سه ركعت يا بيشتر برود ، نمازش صحيح است ، و اگر گمانش به دو ركعت يا كمتر برود ، بايد به همان گمان عمل كند ، مثلا اگر گمانش به يك ركعت مى رود ، بايد يك ركعت ديگر بخواند .
مسأله 1205 - اگر در نماز نافله كارى كند كه براى آن در نماز واجب سجده ء سهو واجب مى شود ، يا يك سجده يا تشهد را فراموش نمايد و بعد از سلام يادش بيايد ، سجده ء سهو و قضا بر او واجب نيست .
مسأله 1206 - اگر شك كند كه نماز مستحبى را خوانده يا نه ، چنانچه آن نماز مثل نماز جعفر طيار ( عليه السلام ) وقت معين نداشته باشد ، بنا بگذارد كه نخوانده است ، و همچنين است اگر مثل نافلهء يوميه وقت معين داشته باشد و پيش از گذشتن وقت شك كند كه آن را به جا آورده يا نه ، ولى اگر بعد از گذشتن وقت شك كند كه خوانده است يا نه ، به شك خود اعتنا نكند .
شكهاى صحيح مسأله 1207 - در نه صورت ، اگر در شماره ء ركعتهاى نماز چهار ركعتى شك كند ، بايد فكر نمايد ، و بنابر احتياط واجب تأخير نيندازد ، پس اگر يقين يا گمان به

420