س : زيد و عمرو با هم بكر را كشته‌اند بدين صورت كه عمرو موى سر بكر را گرفته و زيد با چاقو به بدن او زده و او را كشته و سپس عمرو با دو پاره سنگ به بدن مقتول زده ؟ در اين واقعه قاتل كيست ! ؟
ج : بعد از ضربات چاقو اگر حيات مستقر داشته باشد ( نطق و حركت اختيارى و ادراك داشته باشد ) و زدن سنگ موجب قتل شده باشد قاتل ثانى است و اگر حيات مستقر نداشته باشد به معنائى كه گذشت ، قاتل اولى است و در نزاع موضوعى به محاكم شرعيه مراجعه شود .
س : در يك نزاع شخصى چاقو را به پهلوى چپ ديگرى وارد كرده و پهلوى چپ را با طحال پاره مىكند و مضروب پس از دو عمل جراحى مىميرد ضارب مدعى است كه قصد قتل نداشته با فرض اين كه طحال از اعضاء رئيسه نيست و اگر عمل جراحى صحيح انجام مىشد و در حين دو عمل جراحى خونريزى شديد پيدا نمىشد مضروب نجات پيدا مىكرد حال ، پزشكى قانونى قتل را مستند به خونريزى حين عمل جراحى تشخيص داده آيا مىتوان ضارب را قصاص كرد ؟
ج : در فرض سؤال حكم به عمدى بودن قتل و قصاص مشكل است و بعيد نيست كه مورد از مصاديق شبه عمد باشد .
س : قتلى عمدا واقع شده و اولياء دم حق قصاص دارند ، در ميان اولياء صغير وجود دارد ، قاتل حاضر است چند ميليون بدهد كه راضى شوند و قصاص نكنند آيا مىشود چون به نفع صغير است ، بقيه را الزام كنند ؟
ج : نمىتوانند بقيه را الزام به ترك قصاص كنند و رعايت مصلحت صغير در ملك فعلى او است نه در ملك ان يملك ، و قبول نكردن ، اضرار به صغير نيست بلكه عدم النفع است .
س : اگر در شكم ماهى كه صيد شده ماهى ديگرى پيدا شود حلال است يا خير ؟
ج : احوط اجتناب است ، چون علم به حيات هنگام اخراج نداريم و محكوم به عدم

577