بايد كفاره هم بدهد و اگر كار ديگرى كه روزه را باطل مىكند عمدا انجام دهد قضا و كفاره بر او واجب مىشود .
مسأله 1692 - اگر بواسطه ندانستن مسأله كارى انجام دهد كه روزه را باطل مىكند ، چنانچه مىتوانسته مسأله را ياد بگيرد ، بنابر احتياط واجب كفاره بر او ثابت مىشود و اگر نمىتوانسته مسأله را ياد بگيرد يا اصلا ملتفت مسأله نبوده كفاره بر او واجب نيست .
كفاره روزه مسأله 1693 - كسى كه كفاره روزه رمضان بر او واجب است ، بايد يك بنده آزاد كند يا به دستورى كه در مسأله بعد گفته مىشود دو ماه روزه بگيرد ، يا شصت فقير را سير كند يا به هر كدام يك مد كه تقريبا ده سير است طعام يعنى گندم يا جو و مانند اينها بدهد ، و چنانچه اينها برايش ممكن نباشد ، مخير است كه هيجده روز روزه بگيرد يا هر چند مد كه مىتواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند هيجده روز روزه بگيرد يا چند مد طعام بدهد هر مقدار از اين دو را كه مىتواند عمل كند و اگر آن را هم نتواند انجام دهد بايد استغفار كند ، اگر چه مثلا يك مرتبه بگويد ( استغفر الله ) و احتياط واجب در فرض اخير آن است كه هر وقت بتواند ، كفاره را بدهد .
مسأله 1694 - كسى كه مىخواهد دو ماه كفاره روزه رمضان را بگيرد ، بايد سى و يك روز آن را پى در پى بگيرد و اگر بقيه آن پى در پى نباشد اشكال ندارد .
مسأله 1695 - كسى كه مىخواهد دو ماه كفاره روزه رمضان را بگيرد ، نبايد موقعى شروع كند كه در بين سى و يك روز ، روزى باشد كه مانند عيد قربان ، روزه آن حرام است .
مسأله 1696 - كسى كه بايد پى در پى روزه بگيرد ، اگر در بين آن بدون عذر

299