بر طرف شدن عين نجاست ( 219 ) اگر بدن حيوانى و يا منقار مرغى به عين نجس مثل خون ، يا متنجس مثل آب نجس ، آلوده شود ، چنانچه آنها بر طرف شوند بدن آن حيوان پاك مىشود ، و هم چنين است باطن بدن انسان ، مثل داخل دهان و بينى ، مثلا اگر خونى از لاى دندان بيرون آيد و در آب دهان از بين برود ، آب كشيدن داخل دهان لازم نيست ، ولى اگر دندان مصنوعى در دهان نجس شود ، بايد آن را آب بكشند .
( 220 ) اگر غذا لاى دندان مانده باشد و داخل دهان خون بيايد ، چنانچه انسان نداند كه خون به غذا رسيده يا نه ، آن غذا پاك است . و اگر خون به آن برسد ظاهر آن نجس مىشود .
استبراء حيوان نجاستخوار ( 221 ) بول و غائط حيوانى كه به خوردن نجاست انسان عادت كرده نجس است ( چنانچه در مسأله 90 گفته شد ) . و اگر بخواهند پاك شود ، بايد آن حيوان را استبراء كنند يعنى تا مدتى كه بعد از آن مدت ، ديگر به آن نجاستخوار نگويند ، نگذارند نجاست بخورد و غذاى پاك به آن بدهند . و بنا بر احتياط واجب بايد شتر نجاستخوار را چهل روز و گاو را بيست روز و گوسفند را ده روز و مرغابى را هفت يا پنج روز و مرغ خانگى را سه روز از خوردن نجاست جلوگيرى كنند و غذاى پاك به آنها بدهند .
غايب شدن مسلمان ( 222 ) اگر بدن يا لباس مسلمان يا چيز ديگرى كه مانند ظرف و فرش در اختيار او است ، نجس شود و آن مسلمان با آن چيزى كه در اختيار او است غايب گردد و

47