كج كند ، يا خم شود ، يا پاها را بيشتر از معمول گشاد بگذارد ، بايد به هر طورى كه مىتواند ايستاده نماز بخواند ، ولى اگر به هيچ صورتى نتواند بايستد ، بايد راست بنشيند و نشسته نماز بخواند .
( 795 ) اگر كسى نمىتواند هم بايستد و هم ركوع و سجود را انجام دهد ، بلكه يا بايد بايستد و براى ركوع و سجود اشاره كند و يا بنشيند و ركوع و سجود را بدون اشاره انجام دهد ، بنا بر اظهر بايد صورت اول را اختيار كند .
( 796 ) انسان تا مىتواند بنشيند نبايد خوابيده نماز بخواند و اگر نتواند راست بنشيند ، بايد هر طور كه مىتواند بنشيند و اگر به هيچ صورتى نمىتواند بنشيند ، بايد به پهلوى راست بخوابد ، و اگر نمىتواند ، بنا بر احوط به پهلوى چپ بخوابد ، و اگر آن هم ممكن نيست ، به پشت بخوابد به طورى كه كف پاهاى او رو به قبله باشد و اگر آن هم ممكن نيست به هر صورتى كه ممكن است نماز بخواند ولى تا حد امكان طورى باشد كه نزديكتر به نماز كسى كه به طور عادى ايستاده نماز مىخواند باشد و اگر نه بايد نزديكتر به نماز كسى كه ايستاده نمىخواند ، با رعايت مراتبى كه گفته شد باشد .
( 797 ) كسى كه نشسته نماز مىخواند ، اگر بعد از خواندن حمد و سوره بتواند بايستد ، و ركوع را ايستاده به جا آورد ، بايد بايستد و از حال ايستاده به ركوع رود و اگر نتواند ، بايد ركوع را هم نشسته بجا آورد .
( 798 ) كسى كه نشسته نماز مىخواند اگر در بين نماز بتواند بايستد ، بايد مقدارى را كه مىتواند ، ايستاده بخواند ولى تا بدنش آرام نگرفته ، بايد چيزى نخواند .
( 799 ) كسى كه خوابيده نماز مىخواند ، اگر در بين نماز بتواند بنشيند ، بايد مقدارى را كه مىتواند ، نشسته بخواند ، و نيز اگر مىتواند بايستد ، بايد مقدارى را كه مىتواند ، ايستاده بخواند . ولى تا بدنش آرام نگرفته بايد چيزى نخواند .
( 800 ) كسى كه مىتواند بايستد اگر بترسد كه به سبب ايستادن مريض شود يا ضررى به او برسد ، مىتواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد ، مىتواند خوابيده نماز بخواند .

158