را تمام كند ، بعد نماز مغرب را بخواند . اما اگر تمام آنچه را خوانده در وقت مخصوص نماز مغرب خوانده باشد نمازش خالى از اشكال نيست حتى اگر به مغرب عدول كرده باشد .
( 622 ) آخر وقت نماز عشا نصف شب است ولى رعايت احتياطى كه در مسأله 620 گفته شد بنمايد . و مقصود از نصف شب نصف ما بين غروب آفتاب و طلوع فجر است نه طلوع آفتاب .
( 623 ) اگر از روى معصيت يا به واسطه عذرى نماز مغرب يا نماز عشا را تا نصف شب نخواند ، بنا بر احتياط واجب بايد تا قبل از اذان صبح ، بدون اين كه نيت ادا و قضا كند بجا آورد .
وقت نماز صبح ( 624 ) نزديك اذان صبح از طرف مشرق نور سفيدى رو به بالا حركت مىكند كه آن را فجر اول گويند ، موقعى كه آن سفيدى پهن شد ، فجر دوم و اول وقت نماز صبح است ، و آخر وقت نماز صبح موقعى است كه آفتاب بيرون مىآيد .
احكام اوقات نماز ( 625 ) در حال توانائى بر تحصيل علم موقعى انسان مىتواند مشغول نماز شود كه يقين كند وقت داخل شده است ، و يا اين كه بنابر اظهر شخص عادلى كه آشنا با اوقات نماز است اذان بگويد ، و يا دو مرد عادل به داخل شدن وقت خبر دهند .
( 626 ) نابينا يا كسى كه در زندان است همين قدر كه گمان به داخل شدن وقت پيدا كرد ، داخل نماز مىشود ، ولى احتياط در اين است كه نماز را تأخير بيندازد تا يقين و يا اطمينان و يا گمان قويتر به داخل شدن وقت پيدا كند . و اشخاص ديگر - غير از نابينا و زندانى - كه به واسطه ابر و غبار و مانند اينها توانائى بر تحصيل يقين

125