2 - معدن مسأله 1794 - اگر از معدن طلا ، نقره ، سرب ، مس ، آهن ، ذغال سنگ ، فيروزه ، عقيق ، زاج ، نمك و معدنهاى ديگر ، چيزى بدست آورد در صورتى كه به مقدار نصاب باشد ، بايد خمس آن را بدهد .
مسأله 1795 - نصاب معدن بنابر احتياط 105 مثقال معمولى نقره سكه‌دار يا 15 مثقال معمولى طلاى سكه دار است ، يعنى اگر قيمت چيزى را كه از معدن بيرون آورده ، بعد از كم كردن مخارجى كه براى آن كرده به 105 مثقال نقره سكه‌دار يا 15 مثقال طلاى سكه‌دار برسد ، بنابر احتياط واجب بايد خمس آن را بدهد .
مسأله 1796 - استفاده‌اى كه از معدن برده ، اگر قيمت آن به 105 مثقال نقره سكه‌دار يا 15 مثقال طلاى سكه‌دار نرسد ، خمس آن در صورتى لازم است كه به تنهائى يا با منفعت‌هاى ديگر كسب او از مخارج سالش زياد بيايد .
مسأله 1797 در گچ و آهك و گل سرشور و گل سرخ واجب آن است كه مانند معادن در نظر گرفته شود و اگر قيمت هر يك از آنها به حد نصاب رسيد خمس آن را بدهد و اگر نرسد حكم منافع كسب را دارد .
مسأله 1798 - كسى كه از معدن چيزى بدست مىآورد ، بايد خمس آن را بدهد چه معدن روى زمين باشد ، يا زير آن ، در زمينى باشد كه ملك است ، يا در جائى باشد كه مالك ندارد .
مسأله 1799 - اگر نداند چيزى را كه از معدن بيرون آورده به 105 مثقال نقره سكه‌دار يا 15 مثقال طلاى سكه‌دار مىرسد يا نه ، بنابر احتياط واجب بايد به وزن كردن يا از راه ديگر قيمت آنها را معلوم كند .
مسأله 1800 - اگر چند نفر چيزى از معدن بيرون آورند ، چنانچه بعد از كم كردن مخارجى كه براى آن كرده‌اند ، اگر سهم هر كدام آنها به 105 مثقال نقره سكه‌دار يا 15 مثقال طلاى سكه‌دار برسد ، بايد خمس آن را بدهند .

349