" مسأله 1675 " اگر در اول سال براى مخارج خود قرض نموده و پيش از تمام شدن سال سودى به دست آورد و مال ديگرى ندارد كه قرض خود را با آن بدهد ، مىتواند بدهى خود را از آن سود بپردازد .
" مسأله 1676 " اگر براى زياد كردن مال يا خريد چيزى كه نياز ندارد قرض كند ، نمىتواند بدهى خود را از سود كسب تأمين نمايد ، مگر اين كه آن چيز از بين رفته باشد و به هيچ وجه ديگر نتواند بدهى خود را بدهد و ناچار به پرداخت بدهى باشد ، كه در اين صورت مىتواند در وسط سال از سود هر سال آن را ادا نمايد .
" مسأله 1677 " كسى كه بدهى شرعى خود را با مجتهد جامع الشرايط يا نماينده او دستگردان كرده و مىخواهد به تدريج بپردازد يا بدون آن كه دستگردان كرده باشد مىخواهد به تدريج بپردازد ، نمىتواند از در آمد سالهاى بعد پرداخت نمايد ، مگر اين كه اول خمس در آمد آن سال را بدهد ، آنگاه از همان پول خمس داده بدهى شرعى خود را پرداخت كند .
" مسأله 1678 " اگر مستأجر مبلغى را به عنوان سرقفلى مغازه بپردازد جزو مخارج نيست ، و بايد آخر سال خمس آن را بدهد ، و كسى هم كه سرقفلى را گرفته اگر تا آخر سال آن را به مصرف مؤونه زندگى نرساند و باقى بماند بايد خمس آن را بدهد .
پرداخت خمس :
" مسأله 1679 " كسى كه شروع به تجارت و كسب و كار مىكند ، هنگامى كه اولين در آمد خود را به دست مىآورد اول سال خمسى او محسوب مىشود ، و اگر بخواهد سال خمسى خود را تغيير دهد مانعى ندارد ، ولى بايد خمس موجودى خود را فعلا بپردازد .
" مسأله 1680 " در خمس در آمد كسب و كار اگر براى دادن خمس خود سال شمسى قرار دهد مانعى ندارد ، همچنين اگر سال خمس خود را قبلا قمرى قرار داده مىتواند به شمسى تغيير دهد ، و يا اگر شمسى قرار داده به قمرى تبديل نمايد .
" مسأله 1681 " انسان مىتواند در بين سال هر وقت كه سودى به دستش رسيد - چنانچه بداند از مخارج سالش زيادتر است - خمس آن را بپردازد ، ولى بهتر است دادن خمس را تا آخر سال تأخير بيندازد .
" مسأله 1682 " كسى كه بايد براى دادن خمس سال قرار دهد - مانند تاجر و كاسب - اگر منفعتى به دست آورد و در بين سال بميرد ، بايد مخارج او را تا هنگام مرگ از آن منفعت كسر نمايند و خمس باقيمانده را بپردازند .
" مسأله 1683 " كسى كه از اول تكليف خمس نداده است ، اگر از سود كسب چيزى

296