جبران سرمايه :
" مسأله 1650 " اگر در اول سال سودى به دست نياورد و از سرمايه يا غير از سرمايه خرج كند و قبل از پايان سال سودى به دست آورد ، نمىتواند آن را از منافع سال جبران نمايد ، بلكه اول سال او وقتى است كه سود به دست مىآورد . ولى اگر پس از به دست آوردن سود ضررى به سرمايه وارد شود مىتواند آن را از سود جبران كند .
" مسأله 1651 " اگر مقدارى از سرمايه مخمس تلف شود و از باقيمانده آن سودى ببرد كه از مخارج ساليانه اش زياد بيايد ، بنابر احتياط مقدارى را كه از سرمايه تلف شده از منافع بر ندارد ، هر چند جواز آن بعيد نيست .
" مسأله 1652 " اگر غير از سرمايه چيز ديگرى از دارايى او از بين برود ، نمىتواند از سودى كه به دست مىآورد آن چيز را جبران نمايد ، ولى اگر در همان سال در زندگى به آن چيز احتياج داشته باشد مىتواند در بين سال از منافع كسب آن را تهيه نمايد .
" مسأله 1653 " كسى كه داراى چند رشته كسب ومنبع در آمد مىباشد ، ظاهرا مىتواند پس از به دست آمدن سود هرگونه زيانى به سرمايه او وارد شود از سود آن جبران و كسر نمايد ، خواه هر رشته از كسب او داراى دخل وخرج جداگانه و صندوق مستقل باشد يا نه ، هر چند در صورت اول احتياط آن است كه زيان وارد بر سرمايه يك رشته را از سود رشته ديگر كسر نكند .
" مسأله 1654 " اگر در اثر به دست آمدن سود خسارتى بر مغازه وارد شود كه نياز به تعمير پيدا كند ، ظاهرا مىتواند مخارج تعمير را از سود ساليانه كسر نمايد ، ولى اگر تعمير براى زيبايى مغازه باشد نمىتوان آن را از سود كسر نمود .
" مسأله 1655 " آباد كردن زمينهاى موات چنانچه براى تجارت يا بهره بردن از كشت و زرع آن باشد جزو سرمايه به حساب مىآيد ، ولى اگر براى تفريح و استراحت شخصى خود و زن و فرزندانش در حد نياز عرفى باشد و قصد تجارت و كسب نداشته باشد جزو سرمايه محسوب نمىشود ، و در صورتى كه عرفا خارج از شان او نباشد جزو مخارج ساليانه است .
" مسأله 1656 " اگر تاجر يا كاسب و يا كشاورز از در آمد ساليانه اش وسيله نقليه اى بخرد يكى از سه حالت را دارد :

( 1 ) منظور از " كاسب " هر كسى است كه به وسيله كسب و شغل خود درآمدى به دست آورد ، چه داراى مغازه بوده يا كارگر يا كارمند و يا داراى هر شغل ديگر باشد .

292