بدهد و هم كور و هم كر شود ، بايد سه ديه كامل به او بپردازد .
" مسأله 3265 " ديه زن با ديه مرد تا يك سوم ديه قتل مساوى است ، و چنانچه ديه از يك سوم ديه قتل بيشتر باشد ديه زن نصف ديه مرد مىشود .
" مسأله 3266 " مقدار ديه شل و فلج كردن هر عضوى كه ديه معينى دارد دو سوم ديه قطع آن مىباشد ، و چنانچه عضو فلج شده كسى را قطع نمايد يك سوم ديه قطع عضو سالم آن را بايد به مصدوم بپردازد .
" مسأله 3267 " اگر كمر انسان به گونه اى شكسته شود كه هم توانايى راه رفتن و هم توانايى نزديكى كردن او به طور كلى از بين برود ، مرتكب آن بايد دو ديه كامل بپردازد .
ديه سقط جنين :
" مسأله 3268 " اگر انسان كارى كند كه زن حامله سقط كند گناه كرده است ، و اگر آن جنين آزاد و محكوم به اسلام باشد ديه آن به شرح زير مىباشد :
1 - اگر جنين به صورت " نطفه " باشد ديه آن بيست مثقال شرعى طلاى سكه دار است .
2 - اگر به صورت " علقه " ( خون بسته شده ) باشد ديه آن چهل مثقال شرعى طلاى سكه دار است .
3 - اگر به صورت " مضغه " ( يك پاره گوشت ) باشد ديه آن شصت مثقال شرعى طلاى سكه دار است .
4 - اگر به صورت استخوان شده باشد ديه آن هشتاد مثقال شرعى طلاى سكه دار است .
5 - اگر روى استخوان گوشت روييده و صورت بندى شده ولى هنوز روح نداشته باشد ، ديه آن يكصد مثقال شرعى طلاى سكه دار است .
6 - اگر روح در آن دميده شده ، چنانچه جنين پسر باشد ديه او يك هزار مثقال شرعى طلاى سكه دار است ، و اگر جنين دختر باشد ديه او پانصد مثقال شرعى طلاى سكه دار است . و در اين صورت بنابر احتياط كفاره قتل نيز بر عهده ساقط كننده مىآيد .
" مسأله 3269 " ديه سقط جنين اگر از روى عمد يا شبه عمد باشد بر عهده ساقط كننده جنين مىباشد . و اگر از روى خطا باشد ، پس اگر روح در آن دميده بر عهده عاقله ساقط كننده است ، و اگر روح در آن دميده نشده ثبوت آن بر عاقله محل اشكال است .
" مسأله 3270 " اگر زن حامله از روى عمد كارى كند كه جنين او سقط شود بايد ديه آن را به تفصيلى كه بيان شد به وارث طفل بپردازد و خود او از اين ديه ارث نمىبرد . و اگر

( 1 ) تعريف " عاقله " در مسأله " 3276 " بيان شده است .

595