ارث زن و شوهر :
" مسأله 3072 " اگر زن دائمى بميرد و فرزند نداشته باشد ، نصف همه مال او را شوهر و بقيه را ديگر وارثان مىبرند ، و اگر از آن شوهر يا شوهر سابق خود فرزند داشته باشد ، يك چهارم همه مال را شوهر و بقيه را وارثان ديگر مىبرند .
" مسأله 3073 " اگر زن در حال بيمارى شوهر كند و به آن بيمارى از دنيا برود ، شوهرش - اگر چه با او نزديكى نكرده باشد - از او ارث مىبرد .
" مسأله 3074 " اگر شوهر بميرد و از هيچ زنى فرزند نداشته باشد ، همسر دائمى او يك چهارم مال را به ارث مىبرد و بقيه را به وارثان ديگر مىدهند ، و اگر شوهر از آن زن يا از زن ديگر فرزند داشته باشد ، يك هشتم اموالش به همسر و بقيه به وارثان ديگر داده مىشود .
" مسأله 3075 " اگر زنى بميرد وجز شوهر هيچ وارثى نداشته باشد همه مال او به شوهر مىرسد ، و اگر مردى بميرد وجز زن وارث ديگرى نداشته باشد يك چهارم مال به زن مىرسد ، و بقيه مال امام مسلمين است كه در زمان غيبت به فقيه جامع الشرايط مىرسد .
" مسأله 3076 " زن ميت از همه اموال منقول - مانند : سرمايه ، پول ، فرش ، لباس و ساير لوازم زندگى - ارث مىبرد ، و از عين مطلق زمين و قيمت آن ارث نمىبرد ، و نيز از خود هوايى - مثل ساختمان و درخت - ارث نمىبرد و فقط از قيمت هوايى ارث مىبرد .
ولى بنابر احتياط مستحب در زمين غير خانه با ورثه مصالحه كنند ، و اگر زن از ميت بچه دارد بنابر احتياط مستحب مؤكد از همه تركه حتى از زمين به او ارث بدهند ، يا با هم مصالحه كنند و او را راضى نمايند .
" مسأله 3077 " اگر بخواهند ساختمان يا درخت و مانند آن را قيمت نمايند ، بايد حساب كنند كه اگر آنها بدون اجرت در زمين بمانند تا از بين بروند چقدر ارزش دارند و سهم زن را از آن قيمت بدهند .
" مسأله 3078 " زمينى كه در آن مجراى آب قنات و مانند آن قرار دارد در حكم زمين مىباشد ، و آجر و چيزهايى كه در آن به كار رفته در حكم ساختمان است ، همچنين مبلغى كه به كارگر ، بنا و يا معمار ساختمان پرداخت شده بنابر اقوى به قيمت آن افزوده مىشود .
" مسأله 3079 " وسايل شركتها و كارخانجات كوچك و بزرگ - مانند : ماشين آلات و تلفن و ميز و صندلى - گرچه نصب شده باشند جزو اموال منقول حساب مىشوند و زن از

558