نام کتاب : توضيح المسائل ( فارسي ) نویسنده : الشيخ المنتظري جلد : 1 صفحه : 366
را به هم بزند و چيزى را كه داده پس بگيرد . " مسأله 2068 " اگر كالايى را بفروشد و قرار بگذارد كه بعد از مدتى تحويل دهد و پول آن را هم پس از مدتى بگيرد ، معامله باطل است . مواردى كه مىتوان معامله را به هم زد حق به هم زدن معامله را " خيار " مىگويند ، و خريدار يا فروشنده در يازده مورد حق دارند معامله را به هم بزنند : مورد اول - آن كه از مجلسى كه معامله در آن انجام شده متفرق نشده باشند ، و به آن " خيار مجلس " مىگويند . مورد دوم - در صورتى كه خريدار يا فروشنده در معامله زيان ديده باشد ، و به آن " خيار غبن " مىگويند . در اين صورت زيان ديده مىتواند معامله را به هم بزند يا به همان قيمت راضى شود ، ولى نمىتواند طرف معامله را وادار به پرداخت تفاوت قيمت كند ، مگر اين كه طرف مقابل راضى شود . " مسأله 2069 " اگر خريدار بهاى كالا را نداند و يا در اثر غفلت آن را گرانتر از بهاى معمول بخرد ، چنانچه به قدرى گران خريده كه مردم او را مغبون ( زيان ديده ) مىدانند و به كمى و زيادى آن اهميت مىدهند مىتواند معامله را به هم بزند ، همچنين اگر فروشنده در اثر جهل يا غفلت كالا را به مقدارى ارزان بفروشد كه مردم او را مغبون بدانند مىتواند معامله را به هم بزند . مورد سوم - خريدار و فروشنده در ضمن معامله شرط كنند كه هر دو يا يكى از آنان تا مدت معينى حق داشته باشند معامله را به هم بزنند ، و به آن " خيار شرط " مىگويند . " مسأله 2070 " در معامله بيع شرط كه مثلا كالاى ده هزار تومانى را به پنج هزار تومان مىفروشند و قرار مىگذارند كه اگر فروشنده سر مدت معين پول را برگرداند بتواند معامله را به هم بزند ، چنانچه خريدار و فروشنده قصد جدى خريد و فروش داشته باشند معامله صحيح است ، هر چند فروشنده اطمينان داشته باشد كه اگر سر مدت پول را پس ندهد خريدار كالا را به او بر مىگرداند . و اگر فروشنده پول را نپردازد يا خريدار بميرد ، فروشنده حق ندارد كالا را از خريدار يا ورثه او پس بگيرد . مورد چهارم - فروشنده مال خود را بهتر از آنچه هست جلوه دهد به گونه اى كه بهاى آن در نظر مردم بيشتر از بهاى معمول باشد ، و به آن " خيار تدليس " مىگويند . " مسأله 2071 " اگر جنس اعلا - مثلا چاى اعلا - را با جنس پست آن مخلوط نمايند
366
نام کتاب : توضيح المسائل ( فارسي ) نویسنده : الشيخ المنتظري جلد : 1 صفحه : 366