زكات شتر و گاو و گوسفند ( مسأله 1901 ) زكات شتر و گاو و گوسفند غير از شرطهائى كه گفته شد دو شرط ديگر دارد ( أول ) آن كه حيوان در تمام سال بيكار بأشد . ولى اگر در تمام سال يكى دو روز هم كار كرده بأشد بنابر احتياط زكات آن واجب است ( دوم ) آن كه در تمام سال از علف بيابان بچرد . پس اگر تمام سال يا مقداري از آن علف چيده شده يا از زراعتى كه ملك أو يا ملك كس ديگر است بچرد زكات ندارد ولى اگر در تمام سال يك روز يا دو روز از علف مالك بخورد بنابر احتياط زكات آن واجب مىباشد .
( مسأله 1902 ) اگر انسان براى شتر و گاو و گوسفند خود چراگاهى را كه كسى نكاشته بخرد يا اجاره كند وجوب زكات در آن مشكل است اگر چه أحوط دادن زكات است ولى اگر براى چراندن در آن باج بدهد بايد زكات را بدهد .
نصاب شتر ( مسأله 1903 ) شتر دوازده نصاب دارد ( أول ) پنج شتر و زكات آن يك گوسفند است و تا شماره شتر به أين مقدار نرسد زكات ندارد ( دوم ) ده شتر و زكات آن دو گوسفند است ( سوم ) پانزده شتر و زكات آن سه گوسفند است ( چهارم ) بيست شتر و زكات آن چهار گوسفند است ( پنجم ) بيست و پنج شتر و زكات آن پنج گوسفند است ( ششم ) بيست و شش شتر و زكات آن يك شتريست كه داخل سال دوم شده بأشد ( هفتم ) سى و شش شتر و زكات آن يك شتريست كه داخل سال سوم شده بأشد ( هشتم ) چهل و شش شتر و زكات آن يك شتريست كه داخل سال چهارم شده بأشد ( نهم ) شصت و يك شتر و زكات آن يك شتريست كه داخل سال پنجم شده بأشد ( دهم ) هفتاد و شش شتر و زكات آن دو شتريست كه داخل سال سوم شده باشند ( يازدهم ) نود و يك شتر

320