( مسأله 1860 ) اگر بعد از آن كه زكات گندم و جو و خرما و انگور واجب شد مالك آن بميرد بايد مقدار زكات را از مال أو بدهند ولى اگر پيش از واجب شدن زكات بميرد هر يك از ورثه كه سهم أو به اندازه نصاب است بايد زكات سهم خود را بدهد .
( مسأله 1861 ) كسى كه از طرف حاكم شرع مأمور جمع آورى زكات است موقع خرمن كه گندم و جو را از كاه جدا مىكنند و بعد از خشك شدن خرما و انگور ، مىتواند زكات را مطالبه كند . و اگر مالك ندهد و چيزى كه زكات آن واجب شده از بين برود بايد عوض آن را بدهد .
( مسأله 1862 ) اگر بعد از مالك شدن درخت خرما و انگور يا زراعت گندم و جو ، زكات آنها واجب شود بايد زكات آن را بدهد .
( مسأله 1863 ) اگر بعد از آن كه زكات گندم و جو و خرما و انگور واجب شده زراعت و درخت را بفروشد فروشنده بايد زكات آنها را بدهد و چنانچه داد بر خريدار چيزى واجب نيست .
( مسأله 1864 ) اگر انسان گندم يا جو يا خرما يا انگور را بخرد و بداند كه فروشنده زكات آن را داده يا شك كند كه داده يا نه ، چيزى بر أو واجب نيست ، و اگر بداند كه زكات آن را نداده چنانچه حاكم شرع معامله مقداري را كه بايد از بابت زكات داده شود اجازه ندهد معامله آن مقدار باطل است و حاكم شرع مىتواند مقدار زكات را از خريدار بگيرد ، و اگر معامله مقدار زكات را اجازه دهد معامله صحيح است . و خريدار بايد قيمت آن مقدار را به حاكم شرع بدهد و در صورتي كه قيمت آن مقدار را به فروشنده داده بأشد مىتواند از أو باز ستاند .
( مسأله 1865 ) اگر وزن گندم و جو و خرما و كشمش موقعى كه تر است به " 288 " من " 45 " مثقال كم برسد و بعد از خشك شدن كمتر از أين مقدار شود زكات آن واجب نيست .
( مسأله 1866 ) اگر گندم و جو و خرما را پيش از خشك شدن مصرف كند چنانچه خشك آنها به اندازه نصاب بأشد بايد زكات آنها را بدهد .

313