بايد خمس آن را بدهد .
( مسأله 1754 ) كسى كه ديگرى مخارج أو را مىدهد بايد خمس تمام مالى را كه بدست مىآورد بدهد .
( مسأله 1755 ) اگر ملكي را بر افراد معينى مثلا بر أولاد خود وقف نمايد چنانچه در آن ملك زراعت و درختكارى كنند و از آن چيزى بدست آورند و از مخارج سال آنان زياد بيايد بايد خمس آن را بدهند . و هم چنين اگر طور ديگرى هم از آن ملك نفع ببرند مثلا اجاره آن را بگيرند بايد خمس مقداري را كه از مخارج سالشان زياد مىآيد بدهند .
( مسأله 1756 ) مالى را كه فقير بابت خمس و زكات و صدقه مستحبى گرفته ، اگر از مخارج سالش زياد بيايد خمس داشتن آن محل اشكال است . ولى اگر از مالى كه به أو داده اند منفعتى ببرد مثلا از درختى كه بابت خمس به أو داده اند ميوه أي بدست آورد و از مخارج سالش زياد بيايد بايد خمس آن را بدهد .
( مسأله 1757 ) اگر با عين پول خمس نداده جنسى را بخرد يعنى به فروشنده بگويد أين جنس را با أين پول مىخرم ظاهر أين است كه معامله نسبت به جميع مال صحيح است و به جنسى كه به أين پول خريده است خمس تعلق مىگيرد و احتياجى به اجازه و امضأ حاكم شرع نيست .
( مسأله 1758 ) اگر جنسى را بخرد و بعد از معامله قيمت آن را از پول خمس نداده بدهد معامله أي كه كرده صحيح است ، و خمس پولى را كه به فروشنده داده به صاحبان خمس مديون مىباشد .
( مسأله 1759 ) اگر مالى را كه خمس آن داده نشده بخرد خمسش به عهده فروشنده است و بر خريدار چيزى نيست .
( مسأله 1760 ) اگر چيزى را كه خمس آن داده نشده به كسى ببخشد بر هيچ كدام آنها دادن خمس لازم نيست .
( مسأله 1761 ) اگر از كافر يا كسى كه به دادن خمس عقيدة ندارد مالى بدست

297