بايد فقط نماز عصر را بخواند ، و بعدا نماز ظهر را قضا كند ، و هم چنين اگر تا نصف شب به اندازه خواندن پنج ركعت وقت دارد ، بايد نماز مغرب و عشا را بخواند ، و اگر كمتر وقت دارد بايد فقط عشا را بخواند و بعدا مغرب را بجا آورد .
( مسأله 747 ) كسى كه مسافر است اگر تا غروب آفتاب به اندازه خواندن سه ركعت نماز وقت دارد ، بايد نماز ظهر و عصر را بخواند ، و اگر كمتر وقت دارد ، بايد فقط عصر را بخواند و بعدا نماز ظهر را قضا كند ، و اگر تا نصف شب به اندازه خواندن چهار ركعت نماز وقت دارد ، بايد نماز مغرب و عشا را بخواند و اگر كمتر وقت دارد بايد عشا را بخواند ، و بعدا مغرب را بجا آورد ، و چنانچه بعد از خواندن عشا معلوم شود كه از وقت به مقدار يك ركعت يا بيشتر به نصف شب مانده است ، بايد فورا نماز مغرب را به نيت ما في الذمة بجا آورد .
( مسأله 748 ) مستحب است انسان نماز را در أول وقت آن بخواند و راجع به آن خيلي سفارش شده است و هر چه به أول وقت نزديك تر بأشد بهتر است مگر آن كه تأخير آن از جهتي بهتر بأشد مثلا صبر كند كه نماز را به جماعت بخواند .
( مسأله 749 ) هر گاه انسان عذرى دارد كه اگر بخواهد در أول وقت نماز بخواند ، ناچار است با تيمم نماز بخواند چنانچه بداند يا احتمال دهد كه عذر أو تا آخر وقت باقي است مىتواند در أول وقت نماز بخواند و هم چنين در عذرهاى ديگر غير از موارد تيمم اگر احتمال بدهد كه عذر أو باقي بأشد جايز است أول وقت نماز بخواند ، ولى چنانچه در اثنأ وقت عذرش بر طرف گردد لازم است - بنابر احتياط - اعاده نمايد .
( مسأله 750 ) كسى كه مسائل نماز و شكيات و سهويات را نمىداند و احتمال مىدهد كه يكى از اينها در نماز پيش آيد ، بايد براى ياد گرفتن اينها نماز را از أول وقت تأخير بيندازد ، ولى اگر اطمينان دارد كه نماز را بطور صحيح تمام مىكند ، مىتواند در أول وقت مشغول نماز شود ، پس اگر در نماز مسأله أي كه حكم آن را نمىداند پيش نيايد ، نماز أو صحيح است ، و اگر مسأله أي كه حكم آن را نمىداند پيش آيد چنانچه يكى از دو طرفي كه احتمال مىدهد ، موافق احتياط بأشد بايد به همان طرف عمل كند و اگر

134