مىشود وقتى كه به حد ترخص رسيد مىتواند روزه خود را افطار نمايد و باز كردن روزه قبل از آن جائز نيست .
( مسأله 1720 ) اگر مسافر در ماه رمضان چه آن كه قبل از فجر در سفر بوده و چه آن كه روزه بوده و سفر نمايد چنانچه پيش از ظهر به وطنش برسد يا به جائى برسد كه مىخواهد ده روز در آنجا بماند چنانچه كارى كه روزه را باطل مىكند انجام نداده بايد آن روز را روزه بگيرد و اگر انجام داده روزه آن روز بر أو واجب نيست .
( مسأله 1721 ) اگر مسافر بعد از ظهر به وطنش برسد يا به جائى برسد كه مىخواهد ده روز در آنجا بماند نبايد آن روز را روزه بگيرد .
( مسأله 1722 ) مسافر و كسى كه از روزه گرفتن عذر دارد مكروه است در روز ماه رمضان جماع نمايد و در خوردن و آشاميدن كاملا خود را سير كند .
كساني كه روزه بر آنها واجب نيست ( مسأله 1723 ) كسى كه بواسطة پيرى نمىتواند روزه بگيرد يا براى أو مشقت دارد روزه بر أو واجب نيست . ولى در صورت دوم بايد هر روز يك مد طعام گندم يا جو يا نان و مانند اينها به فقير بدهد .
( مسأله 1724 ) كسى كه بواسطة پيرى روزه نگرفته اگر بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگيرد احتياط مستحب آن است كه قضاى روزه هائى را كه نگرفته است بجا آورد .
( مسأله 1725 ) اگر انسان مرضى دارد كه زياد تشنه مىشود و نمىتواند تشنگى را تحمل كند يا براى أو مشقت دارد روزه بر أو واجب نيست . ولى در صورت دوم بايد براى هر روز يك مد طعام به فقير بدهد و احتياط مستحب آنست كه بيشتر از مقداري كه ناچار است آب نياشامد . و چنانچه بعد بتواند روزه بگيرد بنابر احتياط واجب روزه هائى را كه نگرفته قضا نمايد .

290