امر به معروف و نهى از منكر :
مسأله 2859 - امر به معروف و نهى از منكر ، يكى از تعاليم مهمه اسلامى است كه حيثيت و شرافت و بقاء عزت و ترقى و تعالى مسلمانان و اجراء احكام ، و جلوگيرى از فحشاء و فساد و تأمين امنيت اجتماعى ، به آن ، وابسته است .
مسأله 2860 - اگر معروف ، واجب باشد و انسان ملتفت شود كه شخصى آن را ترك مىكند امر به آن - با شرائطى كه بعد ذكر مىشود - واجب است .
مسأله 2861 - معروف اگر مستحب باشد امر به آن مستحب است و چون منكر عبارت است از فعل قبيح حرام ، نهى از آن واجب است و وجوب ، در هر دو وجوب كفائى است و به فعل ديگرى ، ساقط مىشود .
شرائط امر به معروف و نهى از منكر :
مسأله 2862 - شرائط امر به معروف و نهى از منكر پنج چيز است :
اول : آن كه آمر و ناهى ، معروف و منكر را بشناسد و يقين داشته باشد به وجوب معروف و حرمت منكر ، و ايمن باشد از اشتباه خودش .
دوم : آن كه احتمال بدهد كه امر و نهى او تأثير داشته باشد ، پس اگر احتمال عقلائى ندهد كه امر و نهى او اثر دارد ، وجوب آن ساقط مىشود .
سوم : آن كه كسى كه واجب را ترك نموده و يا فعل حرام را بجا آورده ، اصرار به آن داشته باشد ، پس اگر بداند كه مرتدع شده و بعد مرتكب نمىشود ساقط مىشود .
چهارم : آن كه واجب بودن معروف و حرام بودن منكر در حق فاعل ، منجز و ثابت باشد و در ترك واجب و فعل حرام عذرى نداشته باشد ، پس اگر فاعل معتقد باشد به مباح بودن فعل حرامى و يا به جواز ترك واجبى در اين صورت امر به معروف و نهى از منكر ، ساقط مىشود . و همينطور است در هر موردى كه تارك واجب و فاعل حرام عذر داشته باشد . بلى از راه تنبيه غافل و ارشاد جاهل ، تنبيه و ارشاد ، لازم

490