ورثه‌اش بجاى او هستند و چنانچه خودشان عمل را انجام ندهند و اجير هم نگيرند حاكم شرع از مال ميت اجير مىگيرد ، و حاصل را بين ورثه ميت و مالك قسمت مىكند و اگر در معامله قيد كرده باشند كه خود او درختها را تربيت نمايد ، با مردن او معامله به هم مىخورد .
( مسأله 2258 ) : اگر شرط كند كه تمام حاصل براى مالك باشد ، مساقات باطل است ، ولى در عين حال حاصل مال مالك مىباشد ، و كسى كه كار مىكند نمىتواند طالبه اجرت نمايد ، ولى اگر باطل بودن مساقات به جهت ديگر باشد ، مالك بايد مزد آبيارى و كارهاى ديگر را به مقدار معمول به كسى كه درختها را تربيت كرده بدهد ، ولى اگر مقدار معمول بيشتر از مقدار قرارداد باشد ، و او از آن اطلاع داشته باشد ، دادن زيادى لازم نيست .
( مسأله 2259 ) : مغارسه آنست كه زمينى را به ديگرى واگذار كند كه در آن درخت بكارد ، و آنچه عمل مىآيد مال هر دو باشد ، و اين معامله بنابر اظهر صحيح است هر چند احتياط در ترك آنست ولى براى رسيدن به نتيجه آن مىتوان معامله‌اى انجام داد كه بى اشكال صحيح است ، مثلا دو طرف به اين نحو با هم صلح و سازش كنند ، يا اين كه در نهالها با هم شريك شوند ، سپس باغبان خود را به مالك زمين براى كاشتن و تربيت و آبيارى سهم او در مدت زمانى معين به نصف منافع زمين اجاره دهد .
كسانى كه از تصرف در مال خود ممنوعند ( مسأله 2260 ) : بچه‌اى كه بالغ نشده شرعا نمىتواند در ذمه يا در مال خود تصرف كند ، هر چند در كمال تمييز و رشد باشد ، و اذن ولى در اين باب فايده‌اى ندارد ، ولى در مواردى تصرف بچه صحيح است ، از آن جمله خريد

469