هر دو ده من گندم طلبكار باشند ( يكى گندم اعلا و ديگرى متوسط ) و هر دو طلب بسر آمده باشد مصالحه آنان صحيح است .
( مسأله 2176 ) : اگر از كسى طلبى دارد كه بايد بعد از مدتى بگيرد چنانچه طلب خود را به مقدار كمترى صلح كند و مقصودش اين باشد كه از مقدارى از طلب خود گذشت كند و بقيه را نقد بگيرد اشكال ندارد . و اين حكم در صورتى است كه طلب از جنس طلا يا نقره يا جنس ديگرى باشد كه با وزن يا پيمانه فروخته مىشود ، و اما در غير آنها براى طلبكار جائز است كه طلب خود را به بدهكار يا غير آن به كمتر از طلب صلح نموده يا بفروشد ، چنانچه در مسأله ( ( 2297 ) ) خواهد آمد .
( مسأله 2177 ) : اگر دو نفر چيزى را با هم صلح كنند ، با رضايت يكديگر مىتوانند صلح را به هم بزنند . و نيز اگر در ضمن معامله براى هر دو يا يكى از آنان حق به هم زدن معامله را قرار داده باشند ، كسى كه آن حق را دارد مىتواند صلح را به هم بزند .
( مسأله 2178 ) : تا وقتى خريدار و فروشنده از هم جدا نشده‌اند مىتوانند معامله را به هم بزنند و نيز اگر مشترى حيوانى را بخرد تا سه روز حق به هم زدن معامله را دارد . و هم چنين اگر پول جنسى را كه خريده تا سه روز ندهد و جنس را تحويل نگيرد ، همان گونه كه در مسأله ( 2132 ) گذشت ، فروشنده مىتواند معامله را به هم بزند ، ولى كسى كه مالى را صلح مىكند ، در اين سه صورت حق به هم زدن صلح را ندارد ، اما در صورتى كه طرف مصالحه در پرداخت مال المصالحه از حد متعارف تأخير كند يا اين كه شرط شده باشد كه مثلا مال المصالحه را نقد بدهد و طرف عمل به شرط ننمايد ، در اين صورت مىتواند صلح را به هم بزند و همچنين در بقيه صور ديگر كه در احكام خريد فروش گفته شد نيز مىتواند صلح را به هم بزند ، مگر در صورتى كه يكى از دو

449