< / السؤال = 9808 > < السؤال = 9855 > احكام خيابانهائى كه بوسيله دولت كشيده مىشود ( مسأله 46 ) خيابانهائى كه جديدا حداث مىشود و خانه و املاك مردم در مسير آن قرار مىگيرد و دولت به جبر و اعمال زور آنها را خراب و خيابان كشى مىكند ، ظاهر اين است كه پس از خيابان كشى عبور از آنجاها جايز باشد ، چون عرفا در حكم مالى است كه تلف شده باشد و به عبور كردن از آنجا تصرف در اموال مردم گفته نمىشود و مانند كوزه و يا ظرف شكسته و خرد شده مىباشد ، كه صاحبان آن املاك نسبت به آنها اولويت دارند و اين اولويت مانع از تصرف ديگران نمىشود و اما آنچه از آثار و مصالح آن املاك باقى مىماند از ملك مالك خارج نشده است و در صورتى كه دولت آنها را غصب كرده باشد ، خريد و فروش آنها جايز نيست .
< / السؤال = 9855 > < السؤال = 9857 > ( مسأله 47 ) مساجدى كه در مسير خيابانها قرار مىگيرد و جزو خيابان مىشود ، ظاهر اين است كه بعد از خيابان شدن از عنوان مسجد بودن خارج مىشود بنابر اين بايد در اين گونه موارد ما بين احكام مربوط به عنوان مسجدين و احكامى كه تابع صدق عنوان مسجد بودن و صدق نكردن آن است و بين احكام وقف تفصيل قائل شد از جمله احكام مسجد اين است كه حرام است نجس كردن مسجد و واجب است بر طرف كردن نجس از مسجد و جايز نيست شخص جنب و يا زن حائض وارد مسجد شود و ديگر احكامى كه تابع عنوان مسجد بودن او است ، اين قبيل احكام با بر طرف شدن عنوان مسجديت برداشته مىشود ، گرچه احتياط مستحب آنست كه با رفتن عنوان مسجدى ، آن احكام باز رعايت شود .
و از احكام وقف بودن اين است كه جايز نيست تصرف كردن در محل وقف از سنگ و چوب و خود زمين و غيره و جايز نيست خريد و فروش آنها مگر اين كه با اجازه حاكم شرع يا وكيل او كه آنچه پس از خراب شدن قابل فروش بوده باشد ، بفروشند و مبلغ آن را در نزديكترين مسجد ديگرى مصرف نمايند و يا خود مواد باقيمانده بنا را در مسجد ديگر نزديك آن مصرف نمايند و از اين بيان حكم مدارس و حسينيه‌هائى كه در مسير خيابانها قرار مىگيرند و خراب مىشوند ، معلوم گرديد در صورتى كه وقف بوده باشند با خراب كردن آنها زمين و مواد بنا از وقفيت

563