استطاعت مالى بعد از استطاعت طريقى حاصل شده باشد ، تصرف در آن مال در زمانى كه مردم آماده براى حج مىشوند جايز نيست [1] و چنانچه با تصرف قادر به انجام حج نشود حج بر او مستقر شده ، و رفتن به حج اگر چه متسكعا ، بر او واجب است ، و هم چنين اگر در فرض مذكور قبل از اوان خروج حجاج مبلغ را خرج نمايد ، بنابر احتياط واجب ، حج بر او مستقر مىشود .
مسأله 38 - مجرد مالك بودن كافى براى تحقق استطاعت نيست ، بلكه شخص بايد قدرت بر تصرف در آن مال را نيز داشته باشد .
مسأله 39 - اگر شخصى كه استطاعت مالى براى انجام حج دارد ، غافل و يا جاهل به وجوب حج باشد ، با تحقق ساير شرايط ، حج بر او مستقر مىشود ، و اين كه بعضى علم و التفات را از شرايط استطاعت دانسته‌اند ، نظر ضعيفى است .
مسأله 40 - اگر پس از علم به استطاعت از آن غفلت كند ، و يا گمان كند كه مستطيع نيست ، و با آن كه مستطيع بوده است ، حج استحبابى بجاى آورد ، اگر خصوص حج ندبى را قصد كرده ، كافى از حجة الاسلام نيست ، و اگر به عنوان انجام وظيفه فعليه به جاى آورده ، و خيال كرده است كه تكليف او انجام حج ندبى

[1] حكم به عدم جواز تصرف تكليفى بوده ، و وضعى نيست . بنابر اين معاملات انجام شده در فرض مذكور باطل نمىباشد .

28