آقا بزرگ درباره دو نسخه آنها آگاهى داشته ( دانشگاه تهران و مشهد ) و از چهار نسخه ديگر آن نقل مى كند . وى همچنين از ترجمه فارسى آن نيز كه باقى مانده ياد مى كند . برخى از مواردى كه در بحار از فتح الابواب نقل شده در نسخه چاپى نيست ( نك‌ : - كتاب [ فضل ] الدعاء [ سعد بن عبد الله ] ) .
13 . * فتح ( محجوب ) الجواب الباهر في ( شرح وجوب ) خلق الكافر ذريعه 16 / 108 ش 149 .
الاجازات 18 / 40 ، كشف 131 ، 138 .
عنوان اين كتاب كاملا روشن نيست . د ر " اجازات " دنباله كلمه محجوب " ايد " آمده است . نسخه ديگرى كه آقا بزرگ ملاحظه كرده عنوان كتاب به اين صورت آمده :
" كتاب فتح المحجوب وهو الجواب الباهر و . . . " . اين باعث شده تا آقا بزرگ حدس بزند كه ابن طاووس به اين تأليف دو عنوان على البدل داده است . ابن طاووس مى گويد : من كسى را نمىشناسم كه پيش از من چنين كتابي تأليف كرده باشد ، وى جزئيات بيشترى به دست نمى دهد . در كشف 131 نقلى از خطبه على [ ع ] آمده كه در ابتداى فتح الجواب بوده است . در اين خطبه تفسير پيامبر [ ص ] و ائمه [ ع ] به عنوان تنها تفسير درست از قرآن معرفى شده است . به گفته آقا بزرگ اين تأليف ، در دست ميرزا كمالا بوده زيرا وى مطالعه آن را سفارش مى كند ( مق‌ : - › ابن طاووس ، كتاب البشارات ) . شواهد متضادى وجود دارد كه آيا كتاب در دست حر عاملي ( م 1104 ) بوده است يا نه . از يك سو در اجازه خود به محمد فاضل المشهدي ( بحار 0 11 / 117 ) او اجازه روايت اين تأليف را به وى مى دهد ( كه از آن به عنوان الجواب الباهر في خلق الكافر نام مى برد ) . از سوى ديگر در نامه خود با عنوان " خلق الكافر " ( كه به صورت نسخه خطى موجود است ، مق‌ : ذريعه 7 / 246 ش 1191 ) مى گويد كه آن را نديده است . آيا مى توان گفت كه او بعد از نوشتن خلق الكافر ، آن كتاب را ديده است ؟ نامه حر عاملي داراى رواياتى است كه بحث درباره

. عنوان ترجمه چنين است " نشر الامان في الاسفار والاوطان " از على به حسن زواره‌اى ( ذريعه 24 / 158 )

64