نام کتاب : كتابخانه ابن طاووس ( فارسي ) نویسنده : إتان گلبرگ جلد : 1 صفحه : 33
در سه سال و يازده ماه داشته سخن به ميان آمده اما اينكه در وقتى كه اين مقام را داشته در گذشته باشد ، نيامده است . [83] اطلاعاتى كه در منابع ديگر آمده با سخن ابن عنبه منافات دارد . تاج الدين ابن زهره گزارش كرده است كه ابن طاووس از مقام نقيب النقباء در اواخر زندگيش بر كنار شد . [84] اگر اين گزارش درست باشد محتمل است كه اين بركنارى در شرايطى كه درباره آن چيزى نمى دانيم [85] موجب اين گفته شده كه بر اساس آن ، وى و برادرش احمد كشته و شهيد شدند . [86] امكان دارد كه نخستين مؤلفى كه به عنوان شهيد به ابن طاووس اشاره مى كند محمد بن مكى العاملي ( م 786 ) است كه خودش بعد از وفات بخاطر اعدام وى توسط سلطان مملوكي برقوق [87] به عنوان شهيد اول شناخته شد . آنچه در باره سالهاى آخر زندگى ابن طاووس مى دانيم ناچيز است . وى اولين بخش كتاب ملاحم را در 15 محرم 663 در خانهاش در حله ، زمانى كه در سفر زيارتى از بغداد به نجف و كربلا در آنجا توقف كرد ، تكميل نموده است . [88] او به تعدادى از شاگردان در جمادى الاول 664 اجازه داده است . [89] ابن طاووس در صبح دوشنبه پنجم ذى قعده سال 664 در بغداد وفات يافت . [90] آرزوى وى به دفن شدن در نجف برآورده گرديد . ( 91 )
[83] . بحار 107 / 45 ، روضات 4 / strothmann 338 ص 93 . [84] . ابن زهره ، غاية ص 58 ، عبارتى كه آمده چنين است : " كفت يده " همان عبارت همانجا درباره محمد المصطفى فرزند ابن طاووس نيز به كار رفته است . مى گويد : او را نقيب تعيين كرده و بعد : كفت يده عن ذلك . اين عبارت به معناى " عزل " استفاده مى شود ، به عنوان مثال نك : الحوادث الجامعه صص 356 ( ولما كفت يده انقطع في داره " ، 292 ( ثم عزل فانقطع في بيته ) . [85] . آيا حكام مغول از افكار او درباره آينده آگاهى يافته اند ؟ [86] . البحراني ، الكشكول 1 / 307 ( به نقل از كتابي از بعض الفضلاء ) ، رياض 1 / 74 . [87] . ذكرى الشيعه في احكام الشريعه ، ج 1 ، تهران 1271 ص 119 . احتمالا مقصود از بعض الفضلا در پاورقى شماره قبل شهيد اول باشد . [88] . الملاحم والفتن صص 81 / 82 / 92 . بدين جهت بايد او خانه قديمى را در حله نگه داشته باشد يا اجازه داده باشد اعضاى خانوادهاش در آنجا زندگى كنند . در المضايقة كه د ر 18 ربيع الثاني 661 تكميل شد ، ( نك : باب دوم فصل دوم ) ابن طاووس " از خانهاى كه اكنون در آن زندگى مى كنم " ياد مى كند . نك : المضايقة ص 8 3 / 351 . [89] . ذريعه 1 / 222 ، - ابن طاووس ، اجازه ( براى قسينى ) . براى ليستى از شاگردان ابن طاووس نك : الخرسان ، مقدمه براى چاپ دوم فلاح السائل صص 9 - 10 ، الانوار الساطعة ص 117 . مشهورترين آنها علامه حلى بود . مق : schmidtke ص 18 . [90] . اختر شناسانى كه از آنها پرسيده بود تا چه مدت زنده خواهد بود ، چندان دروغ نگفتند ، بيشتر
33
نام کتاب : كتابخانه ابن طاووس ( فارسي ) نویسنده : إتان گلبرگ جلد : 1 صفحه : 33