responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : كتابخانه ابن طاووس ( فارسي ) نویسنده : إتان گلبرگ    جلد : 1  صفحه : 100


Ahlwardt در شناساندن نسخه ء برلين 2177 از طرائف اين است كه ابن طاووس مؤلف و عبد المحمود ويراستار كتاب مى باشد ( نك‌ : Verzeichnis ج 8 ص 486 ) .
استفاده غير عادى از نام مستعار مى تواند ناشى از تقيه باشد . كتاب ، بيان كننده ء عواطف شديد ضد سنى بوده و مى توانسته براى ابن طاووس مشكلاتى را با حكومت بنى عباس بوجود آورد . نكته ء ديگرى كه مسأله ء تقيه را تثبيت مى كند اين است كه :
ابن طاووس در " طرف " به طرائف اشاره مى كند اما روشن نمى كند كه وى نويسنده ء آن است بلكه تنها سفارش به خواندن آن به خواننده ها دارد . حر عاملي شك ندارد كه استفاده از اسم مستعار براى تقيه بوده است " زيرا او بيشتر در همان بلد خلفاى عباسى بسر مى برده است " ( اثبات 4 / 36 ، نيز نك‌ : 3 / 165 ) .
همچنين حدس زده شده كه ابن طاووس نويسندگى خود نسبت به طرائف را ، هم در طرائف و هم در طرف به اين دليل كه آنها قبل از هجوم مغول تأليف شده بود ، پنهان كرده است ( ذريعه 15 / 162 ) . اما اين حدس با اين مطلب كه ابن طاووس نويسندگى خود را نسبت به طرائف در چند نوشته كه پيش از سال 656 ( قبل از سقوط بغداد ) نوشته اعتراف مى كند - جمال ، كشف ، اجازات ، اقبال وسعد السعود - سازگارى ندارد .
در مورد كشف مى توان استدلال كرده كه چون به عنوان وصيتى براى فرزندان نگاشته ، از اين كه كتاب در دسترس مخالفان قرار گيرد خطرى در ميان نبوده . است اما مشكل بتوان همين استدلال را درباره‌ء سعد كرد كتابي كه به عنوان راهنماى كتابخانه ء ابن طاووس نوشته شده بود . همينطور درباره‌ء جمال و اقبال نيز اين استدلال بى ثمر است زيرا آنها كتب ادعيه‌اى هستند كه بطور طبيعى براى مخاطبان زيادى در نظر گرفته شده اند . حدس من اين است كه طرائف ( و نيز طرف ) در دوران سكونت طولانى ابن طاووس در بغداد نوشته شده و بعد از آن كه وى بغداد را براى حصون شيعى حله ، نجف و كربلا ترك كرده احساس كرده كه نام بردن از خود در تأليف طرائف ، ديگر خطرى ندارد . ( فرضيه ء


. همين شيوه را برادر ابن طاووس يعنى جمال الدين احمد در كتاب عين الغبرة في غبن العترة " در پيش گرفته و در آنجا به رسم تقيه عناوين كتاب را با قال " عبد الله بن اسماعيل " بيان كرده . نك‌ : فهرست مجلس ج 13 ص 239 . م

100

نام کتاب : كتابخانه ابن طاووس ( فارسي ) نویسنده : إتان گلبرگ    جلد : 1  صفحه : 100
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست