نام کتاب : الأخبار الطوال ( فارسي ) نویسنده : ابن قتيبة الدينوري جلد : 1 صفحه : 319
حرف شنوى ) نخواهد بود در آن صورت زود به حجاز برو و در شهر ما توقف مكن كه توقف در آن خطر است ، و حال آنكه اگر مهلب زنده باشد تو در اين شهر ايمن خواهى بود و زنده بودن آن مرد ميان ما موجب پيروزى است » . مردى از بنى سعد هم چنين سروده است : « همانا به هنگام از دست دادن مهلب هر مصيبتى كه به ما برسد آسان و سبك است . اگر مهلب نابود شده باشد پس از همچون گوسپندان ناتوان و لاغر در برابر گرگها خواهيم بود ، به كسى پناه مىبريم او كه كوههاى ثبير و حراء و قديد و كبكب را استوار و پايدار مىدارد ( يعنى پناه به خدا خواهيم برد ) [ 348 ] از خبرى كه فرشتگان را عزادار مىكند و همه مردم از بصرى تا مدينه بر او اندوهگين مىشوند » . [ 249 ] در اين هنگام براى مردم بصره مژده سلامت مهلب رسيد و شاد شدند و آرامش يافتند و امير شهر پس از اينكه تصميم به گريز گرفته بود در شهر باقى ماند . مردى از بنى ضبه در اين باره چنين سروده است : « همانا پروردگارى كه مهلب بخشنده را نجات داد سزاوار است كه او را بسيار ستايش كنيد ، آرى مهلب بن ابى صفره تا هنگامى كه زنده باشد فرمانرواى عراق است و چون او بميرد مردان همچون زنان خواهند بود و پشيزى ارزش نخواهند داشت ، به كمك تو بر شهر خود ايمن شديم و تو منبر و تخت را وقار و زينت مىبخشى » . مردى از خوارج درباره كشته شدن نافع بن ازرق چنين سروده است : « مهلب سرزنش كرد و پيشامدها بسيار است و سرزنشكنندگان نافع بن ازرق هم بسيارند ، نافع بدون اينكه در دين خود مداهنه كند مرد و او هر گاه به آيه اى كه در آن نام آتش آمده بود مىرسيد مدهوش مىشد ، مرگ چيزى است كه به ناچار اتفاق خواهد افتاد هر كس كه مرگ روز او را فرونگيرد شب
348 - ثبير از كوههاى مكه و قديد و كبكب از كوههاى عرفات است . 349 - بصرى : شهرى در چهار منزلى دمشق و مركز ناحيه حوران و شهرى كهن است ، ر . ك ، ترجمه تقويم البلدان ابو الفداء ، به قلم آقاى عبد المحمد آيتى ، ص 277 چاپ بنياد فرهنگ . ( م )
319
نام کتاب : الأخبار الطوال ( فارسي ) نویسنده : ابن قتيبة الدينوري جلد : 1 صفحه : 319