نام کتاب : الأخبار الطوال ( فارسي ) نویسنده : ابن قتيبة الدينوري جلد : 1 صفحه : 148
گفتگو كرد و گفت مىخواهم به بازار بغداد حمله كنم و از تو مىخواهم كه راهنمايانى همراه من بفرستى تا راه را نشانم دهند و پل را هم براى ما بسازى كه از آن بگذريم و از فرات عبور كنيم . مرزبان چنان كرد و پل را كه ويران كرده بود تا اعراب از آن عبور نكنند بازسازى كرد كه مثنى و يارانش از آن گذشتند ، مرزبان راهنمايانى هم با او فرستاد و مثنى بامداد به محل بازار رسيد ، مردم گريختند و كالاها و اموال خود را رها كردند و دست مسلمانان و مثنى از سيم و زر و ديگر كالاها انباشته شد ، او به انبار برگشت و از آنجا به اردوگاه خود پيوست . چون اخبار مربوط به مثنى و پيروزى او در جنگ با مهران باطلاع سويد رسيد نامه اى براى عمر بن خطاب نوشت و سستى كار ناحيه را باو خبر داد و از عمر خواست تا براى او نيروى امدادى گسيل دارد و لشكرى روانه كند ، عمر بن خطاب عتبة بن غزوان مازنى [ 165 ] را كه همپيمان بنى نوفل بن عبد مناف و از اصحاب رسول خدا ( ص ) بود به فرماندهى دو هزار مرد مسلمانان گماشت و بان سوى گسيل داشت و براى سويد نوشت كه باو ملحق شود . هنگامى كه عتبه براه افتاد ، عمر او را بدرقه كرد و گفت اى عتبه برادران مسلمانت بر سرزمين حيره و اطراف آن پيروز شده و از رود فرات گذشتهاند و سرزمين بابل را كه جايگاه هاروت و ماروت و ستمگران است زير پا نهادهاند و سواران ايشان امروز به حدود مداين حمله مىبرند و بان شهر نزديك شدهاند ، ترا با اين لشكر روانه كردم ، آهنگ مردم اهواز كن و ايشان را به خود مشغول دار تا نتوانند به يارى ايرانيان ناحيه عراق بروند و آنان را بر ضد برادران شما يارى دهند و تو در ناحيه ابله با آنان جنگ كن . عتبه بن غزوان حركت كرد و خود را به جايى كه امروز شهر بصره است رساند در آن هنگام آنجا فقط منازل ويرانى بود و چند پايگاه از خسروان ايران براى جلوگيرى از تاخت و تاز اعراب آنجا باقى مانده بود .
165 - عتبه از پيشگامان مسلمانان و مهاجران به حبشه و از تيراندازان بنام است از سوى عمر به فرماندارى بصره گماشته شد و بصره را به صورت شهر درآورد و در سال هفدهم هجرت درگذشت ، ر . ك ، ابن سعد ، طبقات ج 3 ص 98 بيروت و ترجمه آن بقلم اين بنده . ( م )
148
نام کتاب : الأخبار الطوال ( فارسي ) نویسنده : ابن قتيبة الدينوري جلد : 1 صفحه : 148