نام کتاب : الأخبار الطوال ( فارسي ) نویسنده : ابن قتيبة الدينوري جلد : 1 صفحه : 147
اردوگاه خود برگشتند . عروة پسر زيد الخيل در اين باره چنين سروده است . « جايگاه قبيله براى عروه اندوهها را برانگيخت و پس از عبد القيس قبيله همدان را جايگزين كرد . در حالى كه جمع ما جمع بود گشتگان سپاه مهران و روزهايى را در نظر ما آورد كه مثنى با لشكريان خود بانان حمله برد و پيادگان و سواران ايشان را از پاى در آورد . چنان بر سپاهيان مهران و پيروان او پيروز شد كه آنان را يك يك يا دو تا دو تا از پاى در آورد . ما در عراق ديگر فرماندهى چون مثنى كه از خاندان شيبان است نديدهايم . اين سخن دروغ نيست مثنى امير دلاورى است كه در جنگ از شير بيشه خفان [ 163 ] شجاعتر است . » گويند و چون خداوند مهران و بزرگان ايرانيان را نابود ساخت ، مسلمانان توانستند به سرزمين عراق هجوم برند و چون پادگانهاى ايرانيان از هم گسيخته و كار ايشان پراكنده شد مسلمانان جرأت پيدا كردند و به سرزمينهاى ميان سورا و كسكر و صراة و فلاليج و استانهاى آن منطقه هجوم بردند . [ 164 ] مردم حيره به مثنى گفتند نزديك ما دهكده اى است كه در آن بازار بزرگى است كه در هر ماه يك بار برپا مىشود و بازرگانان ايرانى و اهواز و ديگر شهرها آنجا مىآيند ، اگر بتوانى بر آن دهكده حمله كنى و بر آن بازار غارت برى اموال گرانبهايى بدست خواهى آورد . منظور ايشان بازار بغداد بود و بغداد در آن هنگام دهكده اى بود كه ماهى يك بار در آن بازار برپا مىشد . مثنى از راه بيابان خود را به انبار رساند و مردم آن شهر در حصارهاى خود پناهنده شدند ، مثنى به « بسفروخ » مرزبان انبار پيام داد پيش او آيد و او را امان داد تا گفتگو كنند ، مرزبان از رودخانه گذشت و پيش مثنى آمد ، مثنى با او تنها
163 - خفان : بيشه اى نزديك كوفه كه در آن شير زندگى مىكرده است ، ر . ك ، ياقوت ، معجم البلدان ص 451 ج 3 . ( م ) 164 - صراة : نام دور رودخانه نزديك بغداد است ، فلاليج ، مفرد آن فلوجه به معنى دهكده است .
147
نام کتاب : الأخبار الطوال ( فارسي ) نویسنده : ابن قتيبة الدينوري جلد : 1 صفحه : 147