غرور آنها پرده برداشته است، به طورى كه همواره درخور سرزنش هستند. [1]

'''مِمَّا:'''

{{(آیه):وَ أَنْفِقُوا مِمَّا جَعَلَكُم}}

تعبير به‌{{صورتی: «مِمَّا»}} (از چيزهايى كه ...) تعبير عامى است كه نه تنها اموال، بلكه تمام سرمايه‌ها و مواهب الهى را شامل مى‌شود، و همان گونه كه قبلًا نيز گفته‌ايم انفاق، مفهوم وسيعى دارد كه منحصر به مال نيست، بلكه علم و هدايت و آبروى اجتماعى، سرمايه‌هاى معنوى و مادى ديگر را نيز شامل مى‌شود. [2]

'''مُمَدَّدَة:'''

{{(آیه):في‌ عَمَدٍ مُّمَدَّدَةِ}}

{{صورتی:«مُمَدَّدَة»}} از مادّه‌{{صورتی: «تمديد- مَدّ»}} به معناى كشيده و طويل است. [3]

'''مَمْدُود:'''

{{(آیه):وَجَعَلْتُ لَهُ مَالًا مَّمْدُوداً}}

{{صورتی:«مَمْدُود»}} از مادّه‌{{صورتی: «مَدّ»}} در اصل به معناى «كشيده» است كه در اينجا ناظر به گستردگى، حجم اموال او يا كشش از نظر زمان و يا از نظر مكان است. بعضى گفته‌اند: اموال او (وليد) به قدرى گسترده بود كه در فاصله مكّه و طائف شتران بسيار و اسب‌هاى فراوان و مستغلات زياد داشت. و بعضى گفته‌اند: باغ‌ها و مزارعى داشت كه غلات يكى تمام نشده ديگرى مى‌رسيد، به علاوه داراى صدهزار دينار طلا بود، و همه اين معانى در كلمه «مَمْدُود» جمع است. [4]

'''مُمَرَّد:'''

{{(آیه):إِنَّهُ صَرْحٌ مُّمَرَّدٌ}}

{{صورتی:«مُمَرَّد»}} از مادّه‌{{صورتی: «تَمريد- مُرُود»}} به معناى صاف است. [5]

'''مَمْنُون:'''

{{(آیه):لَهُمْ أَجْرٌ غَيْرُ مَمْنُونٍ}}

{{صورتی:«مَمْنُون»}} از مادّه‌{{صورتی: «منّ»}} در اينجا به معناى قطع، يا نقص است، بنابراين «غَيْرُ مَمْنُون» يعنى «غير مقطوع» و بدون نقص، بعضى واژه «مَنُون» (بر وزن زبون) به معناى مرگ را، نيز از همين ماده دانسته‌اند و همچنين «منّت گذاردن با زبان» را، چرا كه اولى قطع و پايان عمر است، و دومى نعمت و شكر را قطع مى‌كند.

بعضى از مفسران، نيز گفته‌اند: منظور از «غَيْرُ مَمْنُون» در اينجا اين است كه، هيچگونه منتى بر مؤمنان در اين اجر و پاداش گذارده نمى‌شود (ولى معناى اول مناسب‌تر به نظر مى‌رسد).

و ممكن است همه اين معانى در سوره‌{{صورتی: «انشقاق»}} جمع باشد؛ زيرا نعمت‌هاى آخرت بر عكس نعمت‌هاى دنيا كه ناپايدار و هم نقصان‌پذير، و غالباً آميخته با عوارض نامطلوب، و يا منت اين و آن است، هيچ‌گونه منت، نقصان، فناء و عوارض نامطلوب در آن راه ندارد، جاودانى، نقصان‌ناپذير است، خالى از هرگونه ناملايمات و هرگونه منّت است. [6]

'''منّ:'''

{{(آیه):أَنْزَلْنَا عَلَيْكُمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَى‌}}

{{صورتی:«منّ»}} در لغت به گفته بعضى قطرات كوچكى همچون قطرات شبنم است كه بر درختان مى‌نشيند و طعم شيرينى دارد، يا به تعبير ديگر، يك نوع صمغ و شيره درختى است با طعم شيرين، و بعضى گفته‌اند: طعم آن شيرين توأم با ترشى بوده است. طبق روايتى از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله «منّ» قارچ‌هاى خوراكى بوده كه در آن سرزمين مى‌روئيده.

بعضى ديگر گفته‌اند: مقصود از «منّ» تمام آن نعمت‌هايى است كه خدا بر بنى اسرائيل «منّت» گذارده.

و يا اين كه «منّ» يك نوع عسل طبيعى بوده كه در كوه‌هاى مجاور آن بيابان وجود داشته، و يا شيره‌هاى نيروبخش مخصوص نباتى بوده كه در درختانى كه در گوشه و كنار آن‌

[1]سوره صافات: 142؛[https://lib.eshia.ir/27575/19/173/منّ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج19، ص173.]؛سوره ذاريات: 40؛[https://lib.eshia.ir/27575/22/376/منّ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج22، ص376.]

[2]سوره حديد: 7؛[https://lib.eshia.ir/27575/23/327/مِمَّا مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج23، ص327.]

[3]سوره همزه: 9؛[https://lib.eshia.ir/27575/27/342/مُمَدَّدَة مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج27، ص342.]

[4]سوره مدثّر: 12؛[https://lib.eshia.ir/27575/25/228/مَمْدُود مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج25، ص228.]

[5]سوره نمل: 44؛[https://lib.eshia.ir/27575/15/510/مُمَرَّد مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج15، ص510.]

[6]سوره فصلت: 8؛[https://lib.eshia.ir/27575/20/236/مَمْنُون مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج20، ص236.]؛سوره قلم: 3؛[https://lib.eshia.ir/27575/24/379/مَمْنُون مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج24، ص379.]؛سوره انشقاق: 25؛[https://lib.eshia.ir/27575/26/332/مَمْنُون مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج26، ص332.]؛ تين، آيه 6 (ج 27، ص 166)