مفهوم اين واژه دارد، اما منحصر به آن نيست. [1]

'''مَحِيْص:'''

{{(آیه):وَلايَجِدُونَ عَنْها مَحيصاً}}

{{صورتی:«مَحِيْص»}} از مادّه‌{{صورتی: «محص»}} به معناى رهايى از عيب و يا ناراحتى است.

و از مادّه‌{{صورتی: «حَيْص»}} (بر وزن حيف) به معناى بازگشت و عدول و كناره‌گيرى كردن از چيزى است، و از آنجا كه «مَحِيص»، اسم مكان است، اين كلمه به معناى فرارگاه يا پناهگاه مى‌آيد و به همين مناسبت به معناى فرار از مشكلات، و هزيمت در ميدان جنگ نيز آمده است. [2]

'''مَحِيض:'''

{{(آیه):يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْمَحيضِ}}

{{صورتی:«مَحِيض»}} از مادّه‌{{صورتی: «حيض»}} مصدر ميمى و به معناى عادت ماهيانه است، در «معجم مقاييس اللغه»، آمده است: اين واژه، در اصل به معناى خارج شدن آب قرمز از درختى است به نام «سَمُرَه»، (سپس به عادت ماهيانه زنان اطلاق شده است) ولى در تفسير «فخر رازى» آمده كه: «حَيض» در اصل، به معناى سيل است، و لذا هنگامى كه سيل جريان پيدا كند، گفته مى‌شود:

{{صورتی:حاضَ السَّيْلُ‌}}؛ و حوض را نيز به همين مناسبت حوض، مى‌گويند كه آب به سوى آن جريان پيدا مى‌كند.

اما از گفته‌{{صورتی: «راغب»}} در «مفردات»، عكس اين استفاده مى‌شود كه اين واژه در اصل، به معناى همان خون عادت است (سپس به معانى ديگر اطلاق شده). [3]

'''مُحِيط:'''

{{(آیه):عَذابَ يَوْمٍ مُّحيط}}

{{صورتی:«مُحِيط»}} از مادّه‌{{صورتی: «إِحاطة»}} در اينجا صفت براى‌{{صورتی: «يَوْم»}} است، يعنى يك روز «فراگير»، و البته فراگير بودن روز، به معناى فراگير بودن مجازات آن روز است، و اين مى‌تواند اشاره به عذاب آخرت، و همچنين مجازات‌هاى فراگير دنيا باشد. [4]

'''مخاصمه:'''

{{صورتی:«خصومت»}} و{{صورتی: «مخاصمه»}} از مادّه‌{{صورتی: «خَصْم»}} در اصل به معناى «گلاويز شدن دو نفر به يكديگر كه هر كدام پهلوى ديگرى را بگيرد،» آمده، سپس به گفتگوها و مشاجرات لفظى اطلاق گرديده است. به گفته مرحوم «علامه مجلسى»، در «بحارالانوار»، «مخاصمه» در امور دنيوى است. [5]

[1]سوره آل عمران: 7؛[https://lib.eshia.ir/27575/2/505/%%% مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج2، ص505.]؛سوره محمّد: 20؛[https://lib.eshia.ir/27575/21/481/%%% مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج21، ص481.]

[2]سوره نساء: 121؛[https://lib.eshia.ir/27575/4/183/مَحِيْص مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج4، ص183.]؛سوره ابراهيم: 21؛[https://lib.eshia.ir/27575/10/373/مَحِيْص مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج10، ص373.]؛سوره فصلت: 48؛ شورى‌، آيه 35 ؛[https://lib.eshia.ir/27575/20/338/مَحِيْص مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج20، ص338.]؛سوره ق: 36؛[https://lib.eshia.ir/27575/22/292/مَحِيْص مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج22، ص292.]

[3]سوره بقره: 222؛[https://lib.eshia.ir/27575/2/167/مَحِيض مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج2، ص167.]

[4]سوره هود: 84؛[https://lib.eshia.ir/27575/9/244/مُحِيط مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج9، ص244.]

[5]سوره مؤمن: 4؛[https://lib.eshia.ir/27575/20/33/مخاصمه مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج20، ص33.]