responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 1  صفحه : 509

{{صورتی:«مُحَرَّراً»}} از مادّه‌{{صورتی: «تحرير»}} گرفته شده كه به معناى آزاد ساختن است. و در اصطلاح آن زمان به فرزندانى گفته مى‌شد كه به خدمت معبد و خانه خدا در مى‌آمدند، تا نظافت و ساير خدمات را بر عهده گيرند و به هنگام فراغت مشغول عبادت پروردگار شوند. از آنجا كه آنها از هر گونه خدمت به پدر و مادر آزاد بودند، به آنها «مُحَرَّر» گفته مى‌شد، و يا از اين جهت كه خالص از هر گونه تلاش و كوشش دنيوى بوده‌اند، به آنها «مُحَرَّر» مى‌گفتند. [1]

'''محروم:'''

{{(آیه):لِلسَّآئِلِ وَ الْمَحْرُومِ}}

{{صورتی:«محروم»}} از مادّه‌{{صورتی: «حَرام»}} است و تفاوت ميان‌{{صورتی: «سائل»}} و{{صورتی: «محروم»}} اين است: «سائل» كسى است كه حاجت خود را مى‌گويد و تقاضا مى‌كند، و «محروم» كسى است كه شرم و حيا مانع تقاضاى او است.

در حديثى از امام صادق عليه السلام آمده است:

«محروم كسى است كه زحمت در كسب و كار مى‌كشد، ولى زندگى او پيچيده شده است». اين حديث نيز مناسب تفسيرى است كه ذكر شده؛ زيرا چنين اشخاصى كمتر روى سؤال دارند. [2]

'''مُحْسِن:'''

{{(آیه):ذُرِّيَّتِهِمَا مُحْسِنٌ}}

{{صورتی:«مُحْسِن»}} از مادّه‌{{صورتی: «إِحسان»}} در اينجا به معناى مؤمن و مطيع فرمان خدا است، و چه احسان و نيكوكارى از اين برتر تصور مى‌شود؟ [3]

'''محسنين:'''

{{صورتی:«محسنين»}} از مادّه‌{{صورتی: «إِحسان»}} به معناى نيكوكاران است كه خداوند آنها را به عنوان كسانى كه ايمان آورده‌اند، خيانت و كفران نمى‌كنند، معرفى مى‌نمايد. [4]

'''مَحْسُور:'''

{{(آیه):مَلُوماً مَحْسُوراً}}

{{صورتی:«مَحْسُور»}} از مادّه‌{{صورتی: «حسر»}} (بر وزن قصر) در اصل، معناى كنار زدن لباس و برهنه ساختن قسمت زير آن است، به همين جهت‌{{صورتی: «حاسر»}} به جنگجوئى مى‌گويند كه زره در تن و كلاه‌خود بر سر نداشته باشد. به حيواناتى كه بر اثر كثرت راه رفتن خسته و وامانده مى‌شوند، كلمه‌{{صورتی: «حسير»}} و{{صورتی: «حاسر»}} اطلاق شده است، گويى تمام گوشت تن آنها يا قدرت و نيرويشان كنار مى‌رود و برهنه مى‌شوند. بعداً اين مفهوم، توسعه يافته، به هر شخص خسته و وامانده كه از رسيدن به مقصد عاجز است «محسور»، «حسير» يا «حاسر» گفته مى‌شود.

{{صورتی:«حسرت»}} به معناى غم و اندوه نيز از همين ماده گرفته شده؛ چرا كه اين حالت، معمولًا

[1]سوره آل عمران: 35؛[https://lib.eshia.ir/27575/2/610/مَحْسُور مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج2، ص610.]

[2]سوره معارج: 25؛[https://lib.eshia.ir/27575/25/41/محروم مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج25، ص41.]

[3]سوره صافات: 113؛[https://lib.eshia.ir/27575/19/148/مُحْسِن مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج19، ص148.]

[4]سوره حجّ: 41؛[https://lib.eshia.ir/27575/14/136/محسنين مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج14، ص136.]

نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 1  صفحه : 509
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست