است، خواه از نظر سن باشد، يا علم، يا موقعيت اجتماعى، و يا مانند آن. به اين ترتيب «كبراء» كسانى هستند كه زير نظر آنها به اداره امور مى‌پردازند، و معاون و مشاور آنها محسوب مى‌شوند. [1]

'''كُبْكِبُوا:'''

{{(آیه):فَكُبْكِبُوا فيها هُمْ وَالغَاوُنَ}}

{{صورتی:«كُبْكِبُوا»}} در اصل از مادّه‌{{صورتی: «كب»}} است، «كب» به معناى افكندن چيزى به صورت در گودال آمده، و تكرار آن (كبكب)، تكرار اين سقوط را مى‌رساند و اين نشان مى‌دهد كه آنها به هنگام سقوط در دوزخ، همانند سنگى مى‌باشند كه از بالاى بلندى به دره‌اى پرتاب مى‌شود، نخست به نقطه‌اى افتاده و از آنجا به نقطه ديگر تا در قعر دره قرار گيرد.

در فارسى امروز «كبكبه» به گروهى از سواران يا صداى پاى ستوران و آدميان به طور دسته جمعى گفته مى‌شود، و كنايه از جاه و جلال و شكوه و شوكت است. بعيد نيست اين تعبير از «كُبكُوبة» (با ضم هر دو كاف) گرفته شده باشد كه در عربى به معناى گروهى از انسان‌ها يا ستوران است، و گاهى آن را در فارسى با «دبدبه» همراه مى‌آورند كه آن نيز به معناى صداى پاى جمعيت مردم و يا صداى دُهل‌ها است. [2]

'''كتاب:'''

{{(آیه):ذلِكَ الْكِتابُ لا رَيْبَ فيهِ}}

{{صورتی:«كتاب»}} به معناى مكتوب و نوشته شده است، و گاهى به معناى وسيع‌ترى اطلاق مى‌شود به معناى مطالبى كه درخور نوشتن است و به صورت مكتوب بيرون خواهد آمد، هر چند تا آن زمان نوشته نشده باشد.

منظور از «كتاب» در سوره‌{{صورتی: «اعراف»}} مقدّراتى است كه خداوند براى بندگان خود از نعمت‌هاى مختلف اين جهان قرار داده است، اگر چه، بعضى از مفسران احتمال داده‌اند: منظور از «كتاب»، كيفر الهى و يا اعم از هر دو بوده باشد.

تعبير به‌{{صورتی: «كِتاباً»}} در سوره‌{{صورتی: «فاطر»}} به صورت نكره، آن هم با استناد به پروردگار، اشاره به اين است كه در هيچ يك از كتب آسمانى كوچك‌ترين دليلى بر مدعاى آنها نيست.

و{{صورتی: «كِتابٌ حَفِيظ»}} به معناى كتابى است كه حافظ اعمال تمام انسان‌ها و غير آن است، و اشاره به «لوح محفوظ» است.

و{{صورتی: «كتاب مبين»}} گر چه در بعضى از آيات قرآن، مانند آيه 61 سوره «يونس»: «وَ لا أَصْغَرَ مِنْ ذلِكَ وَ لا أَكْبَرَ إِلَّا فِي كِتابٍ مُبِينٍ» و آيه 6 سوره «هود»: «كُلٌّ فِي كِتابٍ مُبِينٍ» به معناى «لوح محفوظ» تفسير شده، ولى در

[1]سوره احزاب: 67؛[https://lib.eshia.ir/27575/17/469/كتاب مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج17، ص469.]

[2]سوره شعراء: 94؛[https://lib.eshia.ir/27575/15/295/كُبْكِبُوا مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج15، ص295.]