نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 373
است، گاهى معناى جمعى نيز مىدهد (مانند آيه مورد بحث). [1]
'''عَبُوس:'''
{{(آیه):ثُمَّ عَبَسَ وَ
بَسَرَ}}
{{صورتی:«عَبُوس»}} از مادّه{{صورتی: «عُبُوس»}} (بر وزن مجوس) به معناى كسى است كه چهره در هم كشيده است. [2]
'''عَتَتْ:'''
{{(آیه):عَتَتْ عَنْ
أَمْرِ رَبِّها}}
{{صورتی:«عَتَتْ»}} از مادّه{{صورتی: «عتوّ»}} (بر وزن غلوّ) به معناى سرپيچى از اطاعت است. [3]
'''عُتُلّ:'''
{{(آیه):عُتُلٍّ بَعْدَ
ذلِكَ زَنيمٍ}}
{{صورتی:«عُتُلّ»}} از مادّه{{صورتی: «عَتْل»}} به طورى كه{{صورتی: «راغب»}} در «مفردات» مىگويد: به كسى مىگويند كه بسيار غذا مىخورد، و همه چيز را به
سوى خود مىكشد، و ديگران را از آن باز مىدارد.
بعضى ديگر، «عُتُلّ» را به معناى انسان بدخوى كينهتوز خشن، يا انسان بىحياى
بد خلق تفسير كردهاند. [4]
'''عُتُوّ:'''
{{(آیه):عَتَوْ عُتُوًّا
كَبيراً}}
{{صورتی:«عُتُوّ»}} (بر وزن غُلُوّ) به معناى خوددارى از اطاعت و سرپيچى از فرمان توأم با عناد و
لجاج است. [5]
'''عَتَوا:'''
{{(آیه):فَلَمَّا عَتَوْا
عَنْ مَّا نُهُوا}}
{{صورتی:«عَتَوا»}} از مادّه{{صورتی: «عُتوّ»}} (بر وزن غلوّ) به معناى خوددارى از اطاعت فرمان است و اين كه بعضى از مفسران
آن را به معناى خوددارى تفسير كردهاند بر خلاف چيزى است كه ارباب لغت گفتهاند.
ظاهر اين است كه اين جمله، در سوره{{صورتی:
«ذاريات»}} اشاره به تمام سرپيچىهايى است كه آنها در طول
دعوت صالح عليه السلام داشتند، مانند بتپرستى و ظلم و ستم و از پاى درآوردن
ناقهاى كه معجزه «صالح» عليه السلام بود، نه فقط سرپيچىهايى كه در طول اين سه
روز انجام دادند و به جاى توبه و انابه به درگاه خدا، در غفلت و غرور فرو رفتند. [6]
'''عِتِىّ:'''
{{(آیه):مِنَ الْكِبَرِ
عِتِيّاً}}
{{صورتی:«عِتِىّ»}} از مادّه{{صورتی: «عُتُوّ»}} به معناى كسى است كه بر اثر طول زمان، اندامش خشكيده شده همان حالتى كه در
سنين بسيار بالا براى انسان پيدا مىشود. [7]
'''عَتِيد:'''
{{(آیه):إِلَّا لَدَيْهِ
رَقيبٌ عَتيدٌ}}
{{صورتی:«عَتِيد»}} از مادّه{{صورتی: «عَتاد»}} به معناى كسى است
[1]سوره رحمن: 76؛[https://lib.eshia.ir/27575/23/196/عَتِيد مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج23، ص196.]
[2]سوره مدثّر: 22؛[https://lib.eshia.ir/27575/25/235/عَبُوس مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج25، ص235.]
[3]سوره طلاق: 8؛[https://lib.eshia.ir/27575/24/267/عَتَتْ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج24، ص267.]
[4]سوره قلم: 13؛[https://lib.eshia.ir/27575/24/393/عُتُلّ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج24، ص393.]
[5]سوره فرقان: 21؛[https://lib.eshia.ir/27575/15/71/عُتُوّ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج15، ص71.]
[6]سوره اعراف: 166؛[https://lib.eshia.ir/27575/6/496/عَتَوا مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج6، ص496.]؛سوره ذاريات: 44؛[https://lib.eshia.ir/27575/22/378/عَتَوا مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج22، ص378.]
[7]سوره مريم: 8؛[https://lib.eshia.ir/27575/13/29/عِتِىّ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج13، ص29.]
نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 373