نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 329
'''صافِنَات:'''
{{(آیه):بِالعَشِىِّ
الصَّافِنَاتُ}}
{{صورتی:«صافِنَات»}} از مادّه{{صورتی: «صفّ»}} جمع{{صورتی: «صافنة»}} به طورى كه بسيارى از مفسران و ارباب لغت نوشتهاند، به اسبهايى گفته مىشود
كه به هنگام ايستادن بر روى سه دست و پا ايستاده، و يك دست را كمى بلند كرده، تنها
نوك جلو سم را بر زمين مىگذارد، و اين حالت مخصوص اسبهاى چابك و تيزرو است كه هر
لحظه، آمادّه حركت مىباشد.
بعضى گفتهاند: «صافِنَات» هم معناى مذكر و هم معناى مؤنث را دارد، بنابراين
اختصاص به اسبهاى ماده نخواهد داشت. [1]
'''صالِالْجَحِيمِ:'''
{{(آیه):مَنْ هُوَ صالِ
الْجَحِيمِ}}
{{صورتی:«صالِ الْجَحِيمِ»}} يعنى كسى كه مايل است خود را به آتش دوزخ بسوزاند، و به
اين ترتيب، راه عذر را بر همه منحرفان مىبندد و در اصل{{صورتی: «صالى»}} به صورت اسم فاعل بوده، و معمولًا هنگامى كه
صيغه اسم فاعل را در مورد موجود عاقلى به كار مىبرند، مفهومش انجام كارى از روى
اراده و اختيار است. [2]
'''صالِحاً:'''
{{(آیه):نَعْمَلْ صالِحاً}}
تعبير به{{صورتی: «صالِحاً»}} از مادّه{{صورتی: «صَلاح»}} در سوره{{صورتی: «فاطر»}} (به صورت نكره) اشاره به اين است كه ما كمترين عمل صالحى انجام نداديم، و
لازمهاش اين است كه اين همه عذاب و رنج براى كسانى است كه هيچ راهى به سوى خدا در
زندگى نداشتهاند، و غرق در عصيان و گناه بودند؛ بنابراين، انجام پارهاى از اعمال
صالح نيز ممكن است مايه نجات گردد. [3]
'''صَبّ:'''
{{(آیه):أَنَّا صَبَبْنَا
الْمآءَ صَبّاً}}
{{صورتی:«صَبّ»}} به معناى «فرو ريختن آب از طرف بالا است» و در اينجا منظور نزول باران است، و
تعبير به{{صورتی: «صَبّاً»}} در آخر آيه، براى بيان تأكيد و فراوانى اين آب مىباشد. [4]
'''صبّار:'''
{{(آیه):لِّكُلِّ صَبَّارٍ
شَكُورٍ}}
{{صورتی:«صبّار»}} از مادّه{{صورتی: «صَبْر»}} و{{صورتی: «شكور»}} هر دو صيغه مبالغه است كه يكى فزونى صبر و استقامت را مىرساند و ديگرى فزونى
شكرگزارى نعمت، اشاره به اين كه افراد باايمان نه در مشكلات و روزهاى سخت
[1]سوره ص: 31؛[https://lib.eshia.ir/27575/19/291/صافِنَات مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج19، ص291.]
[2]سوره صافات: 163؛[https://lib.eshia.ir/27575/19/199/صالِالْجَحِيمِ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج19، ص199.]
[3]سوره فاطر: 37؛[https://lib.eshia.ir/27575/18/294/صالِحاً مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج18، ص294.]